Jeugdwerk vs. jeugdwelzijnswerk

Speelpleinwerk is vandaag een van de meest toegankelijke vormen van jeugdwerk en jeugdwerkaanbod. Het speelpleinwerk bereikt een heel diverse groep aan kinderen en jongeren. Die diversiteit brengt dan ook diverse profielen, achtergronden en thuissituaties met zich mee. Een heerlijke mengelmoes van verhalen, maar eentje met gewicht.

Moeilijke gezinssituaties, kansarmoede en mentale problemen zijn dagelijks aanwezig op de speelpleinen, zowel bij de kinderen als in de animatorenploeg. Lokale werkingen streven massaal naar toegankelijkheid. Op sommige werkingen is inclusie al jaren realiteit, bij anderen wordt er aan gewerkt.

Jaarlijks bereikt het speelpleinwerk in Vlaanderen en Brussel zo'n 185.000 unieke kinderen, wat overeenkomt met 1 op 5 kinderen voor Vlaanderen en Brussel. Als je weet dat 1 op de 8 kinderen in Vlaanderen en bijna 1 kind op 4 in Brussel onder de armoedegrens leeft, dan kan je er dus van uitgaan dat daar best wat overlap op zit.

Daarnaast bereiken adviesvragen omtrent verontrustende thuissituaties of moeilijke situaties op het speelplein ons als koepel vaker en vaker. De problematieken die naar boven komen bij zo’n adviesvragen zijn niet altijd nieuw, maar ze zijn wel scherper aanwezig op een lokale werking.

Het zou verkeerd zijn te denken dat dergelijke thuissituaties of problemen zich enkel afspelen bij de aanwezige kinderen op het speelplein. Ook animatoren in de ploeg dragen soms een goed gevulde rugzak met zich mee. Net die toegankelijkheid die het speelpleinwerk zo typeert, zorgt ervoor dat heel wat jongeren kansen krijgen om zich (blijvend) te engageren op de werking. Ze groeien door van kind tot animator of worden bij de animatorenploeg betrokken wanneer ze nog maar 15-16 jaar zijn. Nergens zien we zo’n sterke doorstroom van een divers publiek als in animatorenploegen.

Eén ding kunnen we alvast duidelijk stellen: Speelpleinwerk is geen welzijnswerk. Het is niet de rol van het speelplein om structurele maatschappelijke problemen of moeilijke gezinssituaties van kinderen op te lossen. Animatoren zijn geen hulpverleners en mogen ook niet verwacht worden om die rol in te vullen. Naar kinderen toe of naar elkaar. Maar het speelplein kan wél een rol spelen in het uitdragen van toegankelijkheid of het toeleiden van kinderen en jongeren naar de juiste instanties.

Onze prioriteiten

Neem ook een kijkje bij onze andere prioriteiten:

Speelpleinwerk binnen het vrijetijdsaanbod
Jeugdwerk vs. jeugdwelzijnswerk
Veranderend engagement van jongeren
Vorming van animatoren
Regulitis
Financiële druk
Particuliere speelpleinen onder druk

naar het overzicht

Meer over dit onderwerp?

In Pit 28 gaan we dieper in op de rol die speelpleinwerk speelt voor kinderen en jongeren in maatschappelijk kwetsbare situaties.

Het is belangrijk om gesprekken te durven aangaan en te weten welke organisaties er bestaan. Dat is uiteraard niet te verwachten van elke animator, maar als in elke werking iemand weet heeft van de lokale en nationale instanties, zijn we al een heel eind verder.

- Minister van Jeugd Benjamin Dalle

Lokale politiekers kunnen hier een positieve impact op hebben

Als politieker oog hebben voor de diversiteit die speelpleinwerk met zich meebrengt, bij kinderen en animatoren, zorgt ervoor dat je speelpleinwerk in zijn uniekheid kan blijven ondersteunen.

Als VDS geven we de lokale politiekers enkele concrete handvaten.

Zorg voor een overzicht van de instanties die in jullie stad/gemeente actief zijn. Zorg dat werkingen hier makkelijk gebruik van kunnen maken.
Zorg voor connecties tussen verschillende instanties en actoren. School, vrije tijd, welzijn ... zijn sectoren die allemaal rond kinderen en jongeren werken, maar nog te weinig samen rond én met hen werken.
Maak een duidelijk overzicht voor het aanbod van vrijetijdsbesteding. Ouders, opvoedingsverantwoordelijken, kinderen en jongeren kunnen zo snel snuisteren tussen de verschillende soorten jeugdwerk. Daarnaast kunnen lokale groepen zo ook sneller doorverwijzen als een kind zich niet goed voelt in de huidige werking.
Zorg voor een lokaal ruim gedragen en uitgewerkt inclusie- en toegankelijkheidsbeleid over het hele vrijetijdsaanbod heen. Voorzie middelen (tijd en geld) voor lokale werkingen om hiermee aan de slag te gaan.
Maak werk van een toegankelijk JAC, Overkop Huis, Huis van het Kind ... waar jongeren zelf naartoe kunnen stappen.