Over ons

Wat we doen

De Vlaamse Dienst Speelpleinwerk zet 3 bestaansredenen voorop met speelpleinwerk als grootste prioriteit.

1. VDS is de koepel van en voor het speelpleinwerk in Vlaanderen en Brussel.

De Vlaamse Dienst Speelpleinwerk (VDS) vzw is zelf geen organisator van lokale speelpleinwerkingen, maar ondersteunt hen proactief. Lokaal werken is onze sterkte. Gemeentelijk of particulier georganiseerd, alle speelpleinorganisatoren kunnen op ons rekenen. Ondersteuning is telkens op maat en respecteert de eigenheid van elke werking. Onze dienstverlening evolueert mee met de speelpleinrealiteit en vertrekt vanuit onze sterke visie op spelen en ons geloof in de jeugdwerkmethodiek. Ook bovenlokaal bieden we ondersteuning aan. We willen de werkingen verbinden en zetten samenwerkingen op die het speelpleinwerk versterken. Het speelpleinwerk is een unieke jeugdwerkvorm en dat zetten we graag mee in de kijker. 

Concreet organiseren we opleiding voor jongeren en verantwoordelijken, regionale trefmomenten en vorming ter plaatse. We informeren, geven advies, schrijven op vraag een auditverslag over elke werking of stappen actief mee in een begeleiding op maat. Op bovenlokaal niveau, Vlaams en Federaal verdedigt de VDS de belangen van het speelpleinwerk als unieke jeugdwerkvorm. We krijgen daarbij het vertrouwen van 296 speelpleinorganisatoren (= 70%) die lid zijn van onze organisatie. In diverse werkgroepen worden we gewaardeerd voor onze sterke visie op spelen en brede kennis van het jeugdwerk. We gaan voortdurend op zoek naar boeiende samenwerkingen en acties. We ontwikkelen kant-en-klare producten die zorgen dat er lokaal kan gebouwd worden aan nog straffer speelpleinwerk! 

2. VDS ondersteunt, naast speelpleinwerk, ook andere vakantiewerkingen.

Naast speelpleinwerk als unieke jeugdwerkvormbestaan er tal van andere vakantiewerkingen (bv. lokale besturen met een uitgebreid vakantieaanbod, organisatoren (al dan niet commercieel) die kampjes aanbieden, ouders die zelf de handen in elkaar slaan en een aanbod op poten zetten, bedrijven die voor de kinderen van werknemers een aanbod aanbieden...).

Als expert in het organiseren van een speelaanbod in vakantietijd, richt onze dienstverlening zich ook op organisatoren van vakantiewerkingen. Lokale initiatieven die spelen centraal zetten en die hoofdzakelijk in de vakantie werking hebben, kunnen bij ons terecht. Ook hier vertrekt onze dienstverlening steeds vanuit onze sterke visie op spelen en geloof in de jeugdwerkmethodiek. 

3. VDS behartigt de belangen van élk spelend kind.

Zowel op lokaal als bovenlokaal, Vlaams, federaal en internationaal, behartigen we mee de belangen van elk spelend kind.

Vanuit een streven naar méér en bétere speelkansen voor élk kind, lanceerde de VDS in 2009 samen met een aantal partners uit de jeugdsector "Goe Gespeeld!". Een pleidooi voor écht spelen, inclusief butsen, builen, blauwe plekken. We streven naar een positief speelklimaat in elke gemeente en komen op voor het recht op spelen! 

Daarnaast schuiven we aan tafel bij de International Play Association (IPA). Die bestaat sinds 1961 en heeft als doel het recht op spelen als fundamenteel mensenrecht te verdedigen, te beschermen, te behouden en te bevorderen. Het verbond heeft leden over de hele wereld en telt bijna 50 landen, ook België is lid. Als voortrekker van het recht op spelen in ons land vertegenwoordigde de Vlaamse Dienst Speelpleinwerk België in dit verbond. In 2014 schoven we mee aan tafel in Istanbul. In september 2017 waren we te gast op het congres in Canada. 


Ons doel: meer en betere speelkansen voor elk kind, groeikansen voor jongeren.

We staan voor je klaar!

Klik op de afbeelding om te vergroten.


We willen een inclusieve jeugdwerkorganisatie zijn!

Anno 2023, staan 395 jongeren elke dag klaar voor het speelpleinwerk! We willen niet zomaar ‘werken met jongeren, we willen een inclusieve jeugdwerkorganisatie zijn, voor en door jongeren. Jonge mensen voeren bij de VDS niet enkel uit, mogen niet enkel participeren, ze krijgen eindverantwoordelijkheid, sturen de organisatie en nemen zelf continu belangrijke beslissingen op regionaal en centraal niveau. In hoofdzaak doen ze dat onbezoldigd of tegen een kleine onkostenvergoeding. Zowel ons Bestuursorgaan, als de Algemene Vergadering bestaat bijvoorbeeld op een paar beroepskrachten na volledig uit vrijwilligers. 

Practise what you preach! We willen jonge mensen de best mogelijke kansen geven. Kansen om initiatief te nemen, om zich te amuseren en verantwoordelijkheden op te nemen, om fouten te mogen maken in een veilige context. Zo verbeteren ze de speelkansen van duizenden kinderen en worden ze de best mogelijke versie van zichzelf.

Op de foto onze huidige bestuurders:
Sasja Rooman (voorzitter), Stan van Hees, Naomi Vanhengel, Anne Vandeberg, Paolo Meyvis,
Jo Van den Bossche, Bert Breugelmans, Marjolein Mollet

VDS is al 50 jaar expert in het organiseren van een speelaanbod in vakantietijd en behartigt de belangen van élk spelend kind.

Lokaal werken is onze sterkte

In elke regio werkt de VDS met een regionale vrijwilligersploeg. De dagelijkse operationele werking van de VDS wordt uitgevoerd door een team van 25 stafmedewerkers. Regionale stafmedewerkers sturen de verschillende ploegen aan en staan dichtbij elke werking. Samen zorgen ze voor de uitbouw van ons aanbod (cursussen, regionale trefmomenten, producten, speelpleinbezoeken...) en het uitrollen ervan op maat van elke werking. Het hoofdsecretariaat is gevestigd in Mechelen, maar we hebben ook steunpunten in Gent en Hasselt.  


Maak kennis met de collega's!

Video met dank aan de studenten van Thomas More Mechelen.


Wij zijn er in de eerste plaats voor alle speelpleinwerkingen!

Een definitie speelpleinwerk als ondergrens

Sinds september 2015 heeft de VDS een definitie speelpleinwerk.
De definitie vat de basis samen van speelpleinwerk. Werkingen die niet aan de definitie voldoen, zijn in de ogen van de VDS geen speelpleinwerkingen. De VDS streeft naar meer dan de basis. We zijn voortdurend op zoek naar manieren om meer en betere speelkansen in de vrije tijd van elk kind te realiseren. Onze visie is datgene waar naartoe de VDS het speelpleinwerk wil bewegen.

Verschil mag er zijn

Visie op speelpleinwerk is geen eenheidsworst, speelpleinorganisatoren bepalen zelf het beleid. Het kan zijn dat de visie van speelpleinen in een andere of minder verregaande richting wijzen dan die van de VDS. Of dat speelpleinen volledig mee zijn met één aspect van onze visie, maar op andere vlakken niet meegaan in wat de VDS aanreikt. Dat speelpleinen soms wel willen, maar dat het praktisch (voorlopig) niet lukt. Alle begrip. Even goede vrienden! 

Als koepelorganisatie zijn we er voor alle speelpleinwerkingen. Iedereen die speelpleinwerk is of dat wil worden kan bij ons terecht. Het aanbod diensten en producten van de VDS is afgestemd op de definitie en dus als basis bruikbaar voor elke werking. Voor speelpleinen die onze visie delen, voor speelpleinen met een andere visie of minder vergaande visie en zelfs voor niet-speelpleinwerkingen die dat wensen.

Weet wel dat:

  • Alles wat we zeggen, maken en doen is geïnspireerd op onze algemene visie en de inhoud van onze verschillende visieteksten. 
  • De VDS beschouwt speelpleinwerkingen met een andere visie op één of meerdere kenmerken van de definitie niet als minder kwalitatief. Omgekeerd beschouwt de VDS speelpleinen die volledig mee zijn in onze visie niet automatisch als meer kwalitatief. Kwaliteit is context gebonden. In de praktijk gaat het over hoe speelpleinen hun visie, de welke ook, toepassen. 

Onze ambities voor 2022-2025


De VDS maakt om de 4 jaar een beleidsnota op. Het geeft de beleidskeuzes en grote strategische lijnen van onze organisatie weer en omschrijft de middelen waarmee we de gestelde organisatiedoelen willen realiseren. Op basis van deze nota kent de Vlaamse Overheid subsidies toe aan de VDS. 

Alles over de beleiddsnota 2022-2025 kan u hier terugvinden.


De VDS heeft 2 taken: iedereen overtuigen dat speelpleinwerk een straffe methodiek is en zorgen dat hun sterke visie op spelen en speelpleinwerk blijft plakken!

Guy Redig (Prof. VUB, gewezen kabinetchef Jeugd en ex-directeur VVJ)


Geschiedenis van de VDS

Sinds 1994 met een voorgeschiedenis

De Vlaamse Dienst Speelpleinwerk (VDS) vzw is sedert 2003 de rechtmatige opvolger van de NDO vzw. Deze werd als ‘Nationale Dienst voor Openluchtleven’ opgericht in 1970 en bestond uit het samensmelten van bestaande, regionale of provinciale, vormingscentra waar monitoren voor vakantiekampen en speelpleinwerkingen werden opgeleid.

Vanaf 1974 profileert de NDO zich als vertegenwoordiger van het speelpleinwerk

Erkend en gesubsidieerd als landelijke jeugddienst profileert NDO zich in 1974 als vertegenwoordiger van het speelpleinwerk en eind jaren ’70 ook als deskundige op het vlak van woon- en leefomgeving, inrichten van speelruimte en speelbeleid. In de jaren '80 actualiseert NDO zijn beleid t.a.v. speelpleinwerkingen, wat o.a. leidt tot het 'speelse decreet' van 1984 op het vakantiespeelpleinwerk. Begin jaren ‘90 volgt NDO de opkomende problematiek van de buitenschoolse kinderopvang van zeer dichtbij, meteen ook een derde activiteitenpoot binnen NDO (naast speelpleinwerking en speelruimte).

In 1992 verandert de naam in ‘Nationaal Diensten- en Onderzoekscentrum voor het Spelende Kind’. De beheers- en werkingsstructuur wordt geactualiseerd in 3 autonome werkingsstructuren:

  • Onderzoekscentrum Kind & Samenleving (K&S)
  • Vlaamse Dienst Kinderopvang (VDKO)
  • Vlaamse Dienst Speelpleinwerk (VDS)

De drie diensten krijgen inhoudelijke autonomie, herstructureren in 3 vzw’s. Op 24 juni 1994 wordt de Vlaamse Dienst Speelpleinwerk vzw opgericht. De logische volgende stap, drie volledig zelfstandige organisaties, wordt in 2002 gezet. De vzw NDO houdt begin 2003 op te bestaan wanneer dan de naam wijzigt in vzw Vlaamse Dienst Speelpleinwerk.

Sinds 1993 van versnipperd geheel tot één VDS

Sinds 1993 wordt de relevantie en toekomst van het speelpleinwerk bewaakt en ondersteund, met 2 grote aandachtspunten: speelpleindienstverlening en kadervorming.

Eind jaren ’90, begin jaren 2000 krijgt het tot dan toe versnipperde kadervormingsluik (13 kaderscholen) een provinciale invulling:

  • In 1998 wordt Kaderschool NDO Brabant ‘VDS Steunpunt Vlaams-Brabant’ en smelten Kaderscholen Speldeprik-Oost en -West samen tot ‘VDS Steunpunt Oost-Vlaanderen’. In 1999 volgt ook ‘VDS Steunpunt West-Vlaanderen’.
  • Andere oudere kaderscholen (Thomas – OCS – Kaderschool voor Begeleiding van Gehandicapten – Don Bosco – Duinen-Heide) vinden zich niet terug binnen de keuze om ten volle de kaart ‘speelpleinwerk' te trekken en verlaten NDO om er mee te stoppen, elders onderdak te zoeken of een eigen erkenning te halen.
  • Kaderschool Dienst voor Speelruimte Limburg wordt in 2002 ‘VDS Steunpunt Limburg’.
  • De laatste stap naar één VDS voltrekt zich binnen ‘VDS Steunpunt Antwerpen’: de vormingscentra Mol-Galbergen, Groot-Antwerpen en Mechelen vormen sedert 2000 ‘VDS Steunpunt Antwerpen’ maar de 3 cursusploegen blijven voorlopig afzonderlijk opereren. Als in 2006 Vormingscentrum Groot-Antwerpen afscheurt, besluiten de 2 resterende centra om vanaf 2008 operationeel één ploeg te maken.

De 5 provinciale steunpunten zijn dan formeel gestructureerd in aparte vzw’s, elk met in hun bestuursorganen vertegenwoordigers uit het lokale veld. De Raad van Bestuur van de landelijke vzw bestaat uit de voorzitters van de provinciale vzw’s, in de Algemene Vergadering worden ze aangevuld met één (of twee) extra bestuursleden van de provinciale vzw’s.

Half 2004 ontstaat nog een zesde steunpunt: de VDS ontwikkelt binnen de schoot van de landelijke vzw in samenspraak met de VGC het VDS steunpunt Brussel, met Brussel-Hoofdstad als werkingsgebied.

Geen aparte juridische entiteit meer, want het wordt dan immers al duidelijk dat de opgesplitste structuur schreeuwt om centralisering van de organisatie. Een ééngemaakte VDS zal ook kwalitatief meer impact hebben. Externe signalen van overheid en partners maken dit besef alleen maar groter.

In 2005 wordt de fusieoperatie ook officieel vormgegeven. Er wordt vanaf dan één personeels-, dagelijks en financieel beleid gevoerd. Voorlopig blijven de regio’s toch ook nog een eigen inhoudelijke invulling aan het beleid geven, maar raken meer en meer afgestemd op elkaar met globale accenten voor de ganse VDS. In de daaropvolgende jaren draait ook deze denkwijze verder om en wordt de VDS ook echt één organisatie. Wanneer in 2012 de nieuwe frisse en speelse huisstijl wordt gelanceerd, wordt enkel nog anekdotisch gerefereerd aan de vroegere verschillen.

2007, de VDS krijgt een professioneel organisatiemodel

Eind 2007 zet de VDS een grondig intern reorganisatieproces op poten onder de noemer ‘Blik Vooruit!’. Wat tot dan organisch groeide op vlak van werkorganisatie en structuur, wordt grondig geanalyseerd en bijgestuurd. De VDS krijgt een professioneel organisatiemodel, zonder daarbij de historische kracht van de organisatie te verloochenen: voor en met speelpleinmensen, dankzij een sturend en inspirerend vrijwilligerskader en vanuit een sterke regionale dynamiek.

De professionalisering laat zich o.m. voelen in de structuur, besluitvorming, communicatie, werkorganisatie, financieel beleid en locatiebeleid: in 2011 wordt – eindelijk! – een eigen pand aangekocht in Mechelen dat als landelijke zetel ook dienst doet als één van de 2 uitgebouwde operationele secretariaten (naast een gehuurde locatie in Gent; i.p.v. voorheen 7 secretariaten). Regionaal blijven nog wel antennepunten of vaste vergaderlocaties ingeschakeld.

Het Blik Vooruit proces wordt van dan af een leidraad bij de beperkte jaarlijkse bijsturing van de interne werkorganisatie, maar ook – wanneer de nood wordt aangevoeld – de aanleiding om opnieuw een uitgebreid intern reorganisatieproces op te zetten. In 2012 is zo’n nieuw proces opgestart om de VDS als effectieve organisatie te ontwikkelen die zijn efficiëntie permanent verhoogt. Zo blijft iedere medewerker (vrijwilliger en staf) tot op vandaag betrokken bij de interne organisatie.



Meet the family

MateriaalMagazijn is een initiatief van de VDS

De bvba MateriaalMagazijn werd opgericht in 2002.
De binnen de VDS ontwikkelde activiteit van gezamenlijke 
aankoop van speelmateriaal, wat we tot op heden jaarlijks doen, kreeg een aparte juridische vorm, gelet op de handelswetgeving. 

De bvba heeft een inhoudelijke en structurele link met de Vlaamse Dienst Speelpleinwerk. Wij zijn de enige aandeelhouder, directeur Jo is medezaakvoerder van de bvba. Daarnaast is er nauw contact tussen alle VDS- en MateriaalMagazijnmedewerkers. We werken samen aan onze gezamenlijke doelstelling: meer en betere speelkansen voor alle kinderen vanuit materiaal. Financieel is de bvba zelfbedruipend en qua personeelsinvulling staat hij formeel los van de VDS.

Kind & Samenleving: uit hetzelfde nest en we huizen samen

Erkend en gesubsidieerd als landelijke jeugddienst profileert NDO zich in 1974 als vertegenwoordiger van het speelpleinwerk en eind jaren ’70 ook als deskundige op het vlak van woon- en leefomgeving, inrichten van speelruimte en speelbeleid. Begin jaren ‘90 volgt NDO de opkomende problematiek van de buitenschoolse kinderopvang van zeer dichtbij, meteen ook een derde activiteitenpoot binnen NDO (naast speelpleinwerking en speelruimte).

In 1992 verandert de naam in ‘Nationaal Diensten- en Onderzoekscentrum voor het Spelende Kind’. De beheers- en werkingsstructuur wordt geactualiseerd in 3 autonome vzw's:

  • Onderzoekscentrum Kind & Samenleving (K&S)
  • Vlaamse Dienst Kinderopvang (VDKO)
  • Vlaamse Dienst Speelpleinwerk (VDS)

In 2002 volgt de logische stap en worden het 3 volledig zelfstandige organisaties. De vzw NDO houdt begin 2003 op te bestaan. Kind & Samenleving en de VDS blijven in hetzelfde huurgebouw (Meise) samenwerken tot de VDS verhuist naar eigen gebouw (Mechelen). Kind & Samenleving trekt voor een tijdje naar Brussel, maar vervoegt de VDS opnieuw in Mechelen sinds 2017. We blijven al die tijd tot op vandaag intensief en inhoudelijk samen werken aan projecten.

Speelmakers, ontsproten uit onze schoot

Speelmakers cvba wil samen met de Vlaamse Dienst Speelpleinwerk (VDS) streven naar meer en beter spelen voor elk kind. Speelmakers is een aparte organisatie, die voortspruit uit de VDS en die in nauw partnerschap samenwerkt met de VDS. We delen met overtuiging dezelfde visie en verspreiden die samen zo breed mogelijk. Op die manier willen we elk kind, overal en altijd, zoveel mogelijk speelkansen bieden.

De VDS focust daarbij logischerwijs op het belang van spelen en speelpleinwerk als unieke jeugdwerkvorm. Speelmakers wil aanvullend ondersteuning bieden in alle andere sectoren. Concreet gaat het hier over de kinderopvang, het onderwijs, het bredere jeugdwerk, reisorganisaties, welzijnswerk, bedrijfsopvang… De VDS speelt vragen die niet-speelpleinwerk gerelateerd zijn door aan Speelmakers. 


Onze missie, visie & waarden

Bekijk onze waarden, missie en visie zoals goedgekeurd door onze Algemene Vergadering op 11/05/2020. 


Wie is wie?


Een overzicht van onze medewerkers en bestuursvrijwilligers met contactgegevens 


Bekijk ons voorstellings-folder

In deze voorstellingsfolder (bekijk of download) krijg je beknopt een beeld van onze organisatie: wie we zijn, wat we doen en waarvoor we staan. 


Onze visie op spelen

Algemene visie

We zijn voortdurend op zoek naar manieren om meer en betere speelkansen in voor elk kind te realiseren. Vanuit die algemene visie vertrekken al onze visieteksten over verschillende onderwerpen. 

Onze speelvisie

De Vlaamse Dienst Speelpleinwerk wordt al jaren gewaardeerd voor zijn sterke visie op spelen. Onze visie op vrije tijd en visie op spelen, vormen de basis voor onze visie op spelen op het speelplein.

Andere visieteksten


Vrijwilliger worden?


Siham is VDS-vrijwilliger in de regio Brussel. Ook iets voor jou? Ontdek wat de VDS je te bieden heeft.


Jeugdwerk in Vlaanderen

Alles wat je moet weten over het Vlaamse Jeugdwerk vind je nu op de website basiswerk jeugdwerk.


Kadervorming is voor ons...


Kadervorming omvat een groot aandeel van ons aanbod en onze dagelijkse bezigheden. Hier lees je waarom de Vlaamse Dienst Speelpleinwerk kadervorming organiseert


Organisatie-gegevens

  • Ondernemingsnummer
    0408 339 514
  • Rekeningnummer (algemeen)
    BE45 4263 1380 6189
  • Rekeningnummer (cursussen en trefdagen)
    BE46 7310 3741 9036
  • Publicaties
    in het Belgische Staatsblad en Jaarrekeningen (neergelegd bij Nationale Bank v België)