Waarom organiseren we kadervorming?
Wat wil de VDS realiseren?
De Vlaamse Dienst Speelpleinwerk (VDS) is al 50 jaar koepel van en voor het speelpleinwerk in Vlaanderen en Brussel. Speelpleinwerkingen kunnen bij ons terecht voor ondersteuning en informatie over alle aspecten van de werking, maar een erg belangrijk onderdeel is ook (kader)vorming. Dat laatste is voor de VDS geen doel op zich, maar één van de manieren om te komen tot straffe, bevlogen jongeren die met veel inzet en enthousiasme zin geven aan straf jeugdwerk. Hoe?
Kadervorming is voor ons...
- Een stevige IMPULS waarbij visie, houding, knowhow en deskundigheid worden 'doorgegeven'.
- Een LABORATORIUM waar nieuwe ideeën kunnen ontstaan. Een veilige plek waar jongeren mogen experimenteren en alle kansen krijgen om de beste versie van zichzelf te worden.
- Een KATALYSATOR waarbij ideeën, theorieën en ervaringen inspirerend en versterkend werken.
- Eén brok DYNAMIEK waarbij aanstekelijk enthousiasme bij deelnemers en instructoren wordt meegenomen naar de eigen werking en goesting geeft aan frisse ideeën en zin om erin te vliegen.
Kadervorming is een impuls, laboratium, katalysator en één brok dynamiek!
Voor wie doen we het?
- jongeren die als animator aan de slag willen (vanaf 15 jaar)
- jongeren die zich 'verder willen vormen' in technieken, speelbagage... bv. via verdiepingsweekends
- jongeren die als hoofdanimator meer verantwoordeljkheid willen opnemen op hun speelplein.
- jongeren die bij ons cursus geven als instructeur
- volledige speelpleinploegen via vorming ter plaatse of stuurgroepweekend.
- speelpleinverantwoordelijken, jeugdconsultenten en schepenen via verantwoordelijkenvorming.
Welke waarden stellen we centraal?
- We vertrekken vanuit een onderliggende visie op kinderen die steunt op 3 pijlers: respect voor de eigenheid van kinderen, geloof in de ontwikkeling door het geven van impulsen, geloof in de zelfstandige ontplooiing van kinderen op spelen.
- Naast de visie op kinderen hebben we ook een stevige visie op en deskundigheid over het speelpleinwerk opgebouwd, samen vormen ze de onderbouw van waaruit we steeds willen vertrekken.
- We brengen steeds een stevige inhoudelijke impuls, op maat van wie de vorming volgt. Onze inhoud situeert zich in 4 grote thema's: spelen, speelplein, kinderen en begeleiders.
- We willen maximale verantwoordelijkheid bieden aan onze instructoren, ploegen vrijwilligers met professionele ondersteuning. Onze instructoren zijn gevormde speelpleinenthousiastelingen die met 2 benen in de praktijk staan en van daaruit de vonk doen overslaan.
- We kiezen voor een speelse aanpak en een speelse huisstijl. We kiezen voor een creatieve vorming waarbij de deelnemers een heel pak ervaringen opdoen. Na de reflectie op hun beleving laten we de deelnemers zelf experimenteren. Zo slagen we er in om een grote betrokkenheid te creëren.
- Kadervorming in het jeugdwerk is zelf ook jeugdwerk. Ook jongeren krijgen kansen om zich te ontwikkelen, te experimenteren.... Kadervorming is voor ons geen steriele opleiding.
Waarin onderscheiden we ons?
- Onze onderbouwde visie op kinderen en spelen (op het speelplein)
- Ons streven naar deskundigheid in alle facetten van speelpleinwerk
- Onze speelse en dynamische 'huisstijl'
- Ons streven naar echte netwerkvorming en samenwerking (met andere organisaties binnen en buiten het jeugdwerk, experten op het veld, in binnen -en buitenland)
- Ons streven naar betrokkenheid van alle actoren bij de kadervorming (speelpleinen, lokale besturen, instructoren, deelnemers en bij uitbreiding al onze medewerkers)
Mee met de wereld van vandaag
We omarmen het experiment
Al 50 jaar is de Vlaamse Dienst Speelpleinwerk bezig met het opleiden van jongeren tot (hoofd)animator. Als organisatie die jaarlijks in Vlaanderen en Brussel het meeste aantal jongeren opleidt, vinden we het onze taak en plicht om de vorm, inhoud en omkadering van onze cursussen steeds af te stemmen op wat actueel leeft en beweegt. Anno 2022 heel wat tendensen en uitdagingen waaraan we het hoofd moeten bieden, enkele voorbeelden;
- Verkleden, inkleding, animatie... zijn verweven met de identiteit van de methodiek speelpleinwerk. Fantasie in spel en spelen zijn een belangrijke opstap naar intens spelen. Op onze cursussen zijn het vaste waarden die doorheen alle sessies aan bod komen. Echter worden er vandaag heel wat vragen gesteld bij stereotiepe beelden. Culturele appropriatie is een hot topic. Hoe kunnen we voluit verkleden en inkleden zonder mensen te kwetsen is het uitgangspunt van een vernieuwde visie die we ook met jongeren op onze cursussen willen delen.
- In de 2 jaren dat corona ons leven beheerste, zijn we ook heel wat enthousiaste vrijwilligers onderweg kwijtgeraakt. Er was geen instroom van nieuwe instructoren mogelijk en de betrokkenheid van huidige instructoren stond op een zeer laag pitje. We hebben deze mensen echter broodnodig om de bestaande capaciteit aan cursusplaatsen vandaag en in de toekomst te garanderen en zo mogelijk uit te breiden. We starten met een achterstand.
- Jongeren zijn niet meer de jongeren van 10 jaar geleden. Ze staan anders in het leven en de dingen rondom hen veranderen. Scholen werken overwegend in modules wat impact heeft op hun vrije tijd. Het leven kost geld en dus gaan heel wat jongeren op zoek naar een bijbaan. Niet alleen in het weekend, ook in vakanties en vice versa. In de vrije tijd kiezen ze niet langer voor een langdurig (vrijwillig) engagement, maar 'proeven' ze van verschillende initiatieven. 'Fomo' en 'drukdrukdruk', je weet wel!
Ook op onze cursussen heeft dit een enorme impact. Er wordt later ingeschreven door deelnemers en toegezegd door onze vrijwillige instructoren met de eindvraag: "Laten we de cursus doorgaan of niet?". We krijgen hoe langer hoe meer signalen van potentiële cursisten en instructoren dat het niet lukt in de planning om een volledige week op cursus te gaan waardoor de zoektocht naar andere cursusformules de kop op steekt bv. weekendformule. Daarnaast zijn onze cursisten, gelukkig, meer en meer een afspiegeling van de diverse maatschappij. Maar dat betekent ook dat het voor sommige jongeren (bv. moslimmeisjes) niet kan om aan een traditionale cursus met overnachting deel te nemen. Meer en meer zetten we dan ook in op externaatscursussen. Sinds 2019 gaan we nog een stapje verder en zijn we ook gestart met cursus ter plaatse (CTP) waarbij we op vraag van een gemeente lokaal een cursus aanbieden om de drempels nog meer te verkleinen. Zij slagen er blijkbaar niet meer in om een grote groep jongeren te mobiliseren voor één van de reguliere cursussen (meerdaagse op verplaatsing, weekend of week, met of zonder overnachting). Maar evengoed stellen we vast dat het concept zich ideaal leent om anderstalige nieuwkomers op te leiden. Flexibiliteit en taakgerichtheid zijn 2 sleutelwoorden als het gaat om werken met al dan niet vrijwillige jongeren die we ook moeten toepassen in het opzetten van onze kadervorming. Boeiend, maar pittig!
Als onze ambitie is om zoveel mogelijk jongeren een goede basisopleiding mee te geven zullen ook onze cursussen (vorm, inhoud, omkadering...) mee moeten evoluëren. Binnen de Vlaamse Dienst Speelpleinwerk zijn we voortdurend op zoek naar opportuniteiten om die ambitie blijvend waar te maken. We omarmen het experiment.