Groen licht voor de speelpleinzomer

ALGEMENE CIJFERS

Tijdens deze zomervakantie organiseerden de ruim 560 speelpleinwerkingen in Vlaanderen en Brussel samen zo’n 3200 speelpleinweken. Slechts 2,78% van die speelpleinweken werd geconfronteerd met een besmetting.  

De Ambrassade verspreidde vandaag de algemene jeugdwerkcijfers. Gemiddeld 2,72% van alle jeugdwerkactiviteiten zijn geconfronteerd met een coronabesmetting deze zomer. Deze cijfers liggen dus slechts 0,06% lager dan de cijfers op het speelplein.

Als je rekening houdt met het feit dat het speelpleinwerk het meest gecombineerd wordt met ander jeugdwerk/vrijetijdswerk tijdens de zomervakantie, dan stellen we vast dat de besmettingen zeer laag liggen.

De draaiboeken en protocollen die we mee uitschreven en die het speelpleinwerk sterk toepaste, hebben goed hun werk gedaan!

Wie raakte er dan juist besmet?

In juli zat 76% van de besmettingen bij de (hoofd)animatoren, terwijl deze in augustus drastisch daalde naar maar 37%, de besmettingen van de kinderen liepen van 24% op naar 51%. Dit valt vermoedelijk te verklaren door het effect van het vaccineren van onze animatoren. Hierdoor konden de meeste van hen in augustus (deels) beschermd hun speelpleinengagement opnemen.

IMPACT OP HET SPEELPLEIN

De impact die deze besmettingen had op het speelplein, verschilde van situatie tot situatie.

Het grotendeel van de impact die een besmetting op het speelplein met zich meebracht, kon worden beperkt tot impact op de hoogrisico-contacten. X-aantal kinderen en/of animatoren verlieten de werking en gingen in quarantaine, met een verplichte test. Dit was zo voor 47% van de besmettingen. De rest van de bubbel/het speelplein kon dan gewoon doorspelen. 

In 19% van de gevallen besloot het Agentschap Zorg en Gezondheid of de werking zelf de deuren volledig te sluiten. In 25% van de gevallen moest slechts de besmette bubbel sluiten. In 9% van de gevallen was er geen impact op het speelplein. Dit kwam vaak door het feit dat het speelplein sowieso zijn deuren reeds sloot, door een rustweek en/of einde van de werking. 

1000 MAAL BEDANKT!

Ook deze zomer zetten een hele hoop speelpleinen, speelpleinverantwoordelijken en (hoofd)animatoren hun schouders onder het speelpleinwerk en ze leverden wederom prachtwerk. 

De cijfers van deze zomer liggen iets hoger dan de cijfers van vorige zomer. Maar dat was ook te verwachten. De combinatie van een besmettelijkere variant en het feit dat de speelpleinpopulatie (nog) niet of onvoldoende ingeënt is, maakt dat we stijgende cijfers konden verwachten. Toch slaagden we er in, samen met het hele jeugdwerk, om de cijfers opmerkelijk laag te houden. Dat is door jullie inspanningen!

Corona heeft veel van verantwoordelijken en elke individuele (hoofd)animator gevraagd. De VDS is dan ook ongelooflijk trots én dankbaar om te zien dat jullie er weer alles aan hebben gedaan om het spelende kind een topzomer te geven. 

1000 maal bedankt! 

Deze namiddag ging er opnieuw een overlegcomité door. We kregen goed nieuws! In Vlaanderen gaat vanaf 1 september stap 4 van het zomerplan in. Dit betekent dat de beperkingen voor het jeugdwerk wegvallen en een volledige heropstart terug mogelijk wordt. Volgende week staat er nog een sectoroverleg met de minister gepland om de laatste richtlijnen en afspraken af te stemmen.

Wat zal er de komende tijd mogelijk zijn binnen jeugdwerk?

·     De beslissingen van het overlegcomité zetten de toon voor meer vrijheid in onze samenleving, al is dat jammer genoeg nog niet overal mogelijk. Dit betekent dat we volop inzetten op meer mogelijkheden voor kinderen en jongeren en hun organisaties vanaf 1 september, zoals voorzien in het zomerplan. We werken toe naar zo normaal mogelijk jeugdwerk. Ook onze minister sprak zich zonet tevreden en met vertrouwen uit in de jeugd.

·  Voor Brussel zullen voorlopig specifieke maatregelen gelden, we houden jullie hierover op de hoogte.

·   Dit alles blijft onder voorbehoud van een wijzigende situatie of lokale maatregelen maar we kijken optimistisch naar dit nieuwe werkjaar. We overleggen begin volgende week week over de richtlijnen vanaf 1 september samen met ons kabinet en de virologen en de jeugdwerkpartners. 

·         Uiteraard communiceren we zo snel mogelijk, zodat jullie ook de afsluit van de speelpleinzomer en de jaarwerking kunnen opstarten en opnieuw plannen kunnen maken.

· De spelregels voor de laatste weken van de jeugdwerkzomer blijven onveranderd tot en met 31/08. De bubbelgrootte is sinds 30 juli veranderd naar 200 (excl begeleiding), de pretesting blijft aanbevolen, niet verplicht en alle maatregelen rond hygiëne en ventilatie blijven van kracht.

·  We blijven samen met de rest van de jeugdsector inzetten op alle maatregelen, de noodprocedure (we staan in constant overleg met ons kabinet om de problemen en signalen op te lossen) én de positieve perceptie van deze jeugdwerkzomer. Blijf ons zeker alle moeilijkheden signaleren, we leggen ze mee op tafel!

Wat is er nog mogelijk vanaf 1 september?

·         Evenementen:

o Voor kleinere publiek toegankelijke evenementen hoef je vanaf 1 september geen bijzondere maatregelen meer te volgen. Dat is uiteraard zeer goed nieuws voor velen onder jullie en we verwijzen graag naar de inspanningen van ikorganiseer.be om dit te verwerven.

o    Voor evenementen vanaf 200 personen binnen en vanaf 400 personen buiten moet je wel maatregelen volgen- alleen krijg je hierbij de keuze tussen het Covid Safe Ticket (waarna je geen maatregelen meer moet volgen op het evenement na ingang) en het volgen van het CIRM/CERM en eventuele lokale aanbevelingen (dus hoe het al was). Vanaf oktober worden die aantallen nog aangepast.

o    Aangezien de danscafés en discotheken pas later open zullen gaan, is het aangeraden om voorlopig (zeker bij binnenevenementen) goed na te denken over de aard van je activiteit.
 

·         Privé-evenementen (=niet publiek toegankelijk):

o   Deze kunnen opnieuw doorgaan zonder bijzondere regels en er kan bovendien opnieuw gedanst worden.
 

·         Horeca:

o Binnen de horeca, dus ook voor verschillende jeugdwerkplekken met horeca van toepassing, worden alle beperkingen opgeheven behalve het mondmasker.

o    De deelstaten zullen kunnen beslissen of en hoe het Covid Safe Ticket ook ingezet kan worden in de horeca in gemeenten waar een lage vaccinatiegraad geldt.
 

·         Brussel:

o  Hier blijven de maatregelen voorlopig behouden en veranderen de regels voor horeca, evenementen, privé-initiatieven enz. dus voorlopig niet. Dit hangt samen met de vaccinatiegraad die lager is dan in de rest van het land. Eind september wordt dit opnieuw bekeken.

Sinds de start van de zomervakantie ontvangen we signalen over contactracing die:

• moeilijk/niet bereikbaar zijn buiten de kantooruren, ook op het permanentienummer
• te laat handelen waardoor risicogevallen ondertussen al deelnemen aan ander activiteiten, op reis vertrokken zijn... 
• een eigen, strengere noodprocedure hanteert dan diegene die het jeugdwerk gebruikt met alle frustraties bij lokale speelpleinverantwoordelijken, animatoren en ouders tot gevolg. 

Al wekelijks hebben we vanuit de Vlaamse Dienst Speelpleinwerk deze signalen doorgegeven aan contacttracing, Kabinet Dalle en de Ambrassade in de hoop op een betere aanpak en meer duidelijkheid.
Ondertussen is het augustus en stellen we samen met jou vast dat er nog niets veranderd is. Vandaag heeft de VDS nogmaals om verduidelijking gevraagd over de noodprocedure en kregen we de volgende boodschap:

"Agentschap Zorg & Gezondheid beloofde een maand geleden om de info op hun site en de info naar de tracers aan te passen aan de noodprocedure van het jeugdwerk. Dat dat nog steeds niet zo is en is echt nalatigheid vanuit hen. Er is gevraagd via het kabinet Dalle om het agentschap nogmaals te wijzen op dit acute probleem... Wij kregen ondertussen via contacttracing door dat we nog altijd onze procedure mogen toepassen. Zij zullen het misschien anders gaan voorstellen, maar als organisatie mag je voet bij stuk houden."

De Vlaamse Dienst Speelpleinwerk heeft nu de vraag gesteld dat hierover officieel kan gecommuniceerd worden met de jeugdsector. In afwachting daarvan en op basis van de berichtgeving die we vandaag ontvingen, vragen we speelpleinwerkingen om de noodprocedure jeugdwerk dus toe te passen en niet mee te gaan in de strengere eisen van contacttracers. Bij een besmetting stel je een lijst samen met alle hoogrisico-contacten, énkel de gegevens van deze mensen geef je door aan contacttracing. De overige contacten mag je beschouwen als laagrisico. Zij moeten niet in quarantaine, geen test en mogen doorspelen. 

De VDS wil een betrouwbare partner zijn voor de lokale speelpleinwerkingen. Wij merken dat onze geloofwaardigheid bij een aantal werkingen in vraag wordt gesteld door iets waar we zelf geen vat op hebben. We proberen jullie zo goed mogelijk te informeren met de informatie die we aangereikt krijgen en ondertussen blijven we jullie bezorgdheden en frustraties bovenlokaal aankaarten. Gisteren, vandaag en morgen.    

tot 13/07
8 speelpleinwerkingen met besmettingen
1 kind – op 7 werkingen enkel animatoren

• op 0 werkingen werden 1 of meerdere bubbels voor meerdere dagen gesloten.
• 4 speelpleinwerkingen sloten volledig de deuren.
• 4 werkingen alleen impact voor de HRC. Enkel zij gingen in quarantaine + test, andere kinderen en animatoren spelen door

------------------------------------------------------

13/07 tot en met 28
26 speelpleinwerkingen met besmettingen (1 daarvan ook al besmetting in vorige periode)
5 kinderen – op 21 werkingen enkel bij animatoren

• 8 werkingen werden 1 of meerdere bubbels voor meerdere dagen gesloten.
• 4 speelpleinwerkingen sloten volledig de deuren.
• 14 werkingen alleen impact voor de HRC. Enkel zij gingen in quarantaine + test, andere kinderen en animatoren spelen door

------------------------------------------------------

28/07 tot en met 2/08
8 speelpleinwerkingen met besmettingen (1 daarvan ook al besmetting in vorige periode)
4 kinderen – op 4 werkingen enkel bij animatoren

• op 2 werkingen werden 1 of meerdere bubbels voor meerdere dagen gesloten.
• 0 speelpleinwerkingen sloten volledig de deuren.
• 6 werkingen alleen impact voor de HRC. Enkel zij gingen in quarantaine + test, andere kinderen en animatoren spelen door

TOTAAL OP HELE ZOMER TOTNOGTOE

Op 40 speelpleinwerkingen zijn er sinds de start van de zomervakantie één of meerdere besmettingen vastgesteld. Soms in aanloop naar een speelpleinweek (tijdens de voorbereiding), tijdens een speelpleinweek of na afloop van een speelpleinweek. Daarom heeft niet elke besmetting ook rechtstreeks impact op de werking:

• op 10 werkingen werden 1 of meerdere bubbels voor meerdere dagen gesloten.
• 8 speelpleinwerkingen sloten volledig de deuren.
• op de overige 22 werkingen was er alleen impact voor de hoog-risicocontacten. Enkel zij gingen in quarantaine + test, de andere kinderen en animatoren konden doorspelen.

Het gaat in 10 gevallen over kinderen die besmet blijken. De overige besmettingen worden allemaal vastgesteld bij (hoofd)animatoren. Op dit moment zijn er +/-400 speelpleinwerkingen open (400 x 4 weken werkingen > 1600 speelpleinweken tot nu toe). Op +/-10% van alle speelpleinwerkingen die open zijn werd er dus een besmetting vastgesteld. Op minder dan de helft daarvan hebben de besmettingen een grote impact op de betrokkenen en de werking.

In totaal verspreid over de zomervakantie hebben 563 speelpleinen werking.
Er spelen in totaal deze zomer 185.000 verschillende kinderen en 23.000 animatoren op de speelpleinwerkingen in Vlaanderen en Brussel.

De VDS uit al een tijdje jullie bezorgdheden rond het uitblijven van een effectieve en efficiënte contacttracing op bovenlokaal niveau. Een opmerking die we teruggespeeld kregen is dat op de lijsten met hoog-risicocontacten de rijksregisternummers nauwelijks vermeld staan. Op die manier gaat er veel tijd verloren. Het is op basis van dat nummer dat contacttracing een code kan aanmaken voor een eventuele PCR-test. Voor lokale besturen zal dat eenvoudiger zijn, dan voor particuliere werkingen. We horen jullie al luidop zuchten: "volgens de GDPR-wetgeving hebben ze ons altijd verboden om die informatie op te vragen en nu moeten we plots rijksregisternummers doorgeven...". Een terechte opmerking en we delen jullie frustratie hieromtrent. Los daarvan willen we toch vragen, daar waar het kan, om zoveel mogelijk rijksregisternummers te verzamelen op het ogenblik dat jullie een lijst met hoog-risicocontacten moeten opstellen omwille van een COVID-besmetting op jullie werking.   

Een groot deel van Nederland kleurt donkerrood op de kaart van de European Centra for Disease Control and Prevention (ECDC). Dat betekent dat er bijzonder veel mensen positief getest zijn de voorbije twee weken. Dat nieuws raakte vanmorgen bekend. We kregen dan ook bij de VDS al heel wat vragen binnen over uitstapjes naar bv. Efteling, Toverland, Beekse bergen... 

Ons advies:
De VDS heeft in mei bij het bekend maken van de maatregelen voor de zomervakantie reeds het advies gegeven dat wij het verstandig vinden om deze zomer geen uitstappen naar het buitenland te plannen. Net omwille van de onvoorspelbaarheid van beperkingen op buitenlandse reizen. Sowieso is het geen goed idee om met een speelpleinwerking een plek op te zoeken waar véél mensen samen zijn en waar je de maatregelen moeilijk kan handhaven.
Bijkomstig stellen we vast dat mondmaskers niet verplicht zijn (bV. in de Efeteling) en dat met name maatregelen in pretparken door de bezoekers niet altijd gerespecteerd worden (bv. afstand houden in wachtrijen). Ons advies blijft dan ook om dit soort uitstappen te vermijden, zeker nu Nederland weer rood kleurt.

Op 18 speelpleinwerkingen zijn er sinds de start van de zomervakantie één of meerdere besmettingen vastgesteld. Soms in aanloop naar een speelpleinweek (tijdens de voorbereiding), tijdens een speelpleinweek of na afloop van een speelpleinweek. Daarom heeft niet elke besmetting ook rechtstreeks impact op de deelnemers: op 10 werkingen werden deelnemers geïmpacteerd.

• Slechts 4 speelpleinwerkingen sloten volledig de deuren.
• 3 werkingen sloten 1 van meerdere bubbels.
• Op 3 speelpleinwerkingen had de besmetting enkel impact op de hoog-risicocontacten. Enkel zij gingen in quarantaine + test, de rest van de bubbel speelde verder. 

Het gaat slechts in 5 gevallen over kinderen die besmet blijken. De overige besmettingen worden allemaal vastgesteld bij (hoofd)animatoren.

Is dit nu veel?
Veel is relatief als je weet dat op dit moment zo'n 350 à 400 speelpleinwerkingen open zijn. Slechts op 4,5% van alle speelpleinwerkingen die open zijn worden dus besmettingen vastgesteld. In totaal verspreid over de zomervakantie hebben 563 speelpleinen werking. Anderzijds is dit meer dan vorige zomer. Toen stelden we 18 besmettingen vast op een volledige zomer. We zijn nu amper 20 dagen ver. Dus in verhouding tot vorige zomer merken we toch meer besmettingen op. 

Dat is natuurlijk niet onlogisch en hadden we ook voor de zomervakantie voorspeld. De enige doelgroep vandaag die geen vaccin kreeg zijn kinderen en jongeren. Zij zijn dus minder beschermd. De Deltavariant blijkt ook besmettelijker dan de varianten die vorige zomer de ronde deden. Tot slot werd er politiek besloten om de maatschappij weer meer vrijheid te geven; horeca open, reizen toegestaan, afspreken met vrienden en familie, geen aanbeveling meer om slechts 1 aanbod per week te kiezen... met andere woorden we komen weer met veel meer mensen in contact. De optelsom van deze feiten geeft aan waarom er vandaag meer besmettingen zijn op de speelpleinwerkingen dan vorig jaar.   

Na het overlegcomité gisteren werden er geen extra maatregelen aangekondigd.
Alles blijft voorlopig bij het oude. Over de bubbels van 200 in augustus heerst nog wat onduidelijkheid. Er werd altijd gezegd bubbels van 200 vanaf 30 juli oké, onder voorbehoud van de vaccinatiegraad (70% 18 +) en stand van zaken van de ziekenhuizen (<500 bedden IZ). Dat eerste cijfer, die vaccinatiegraad, werd op dit moment nog niet behaald als we kijken naar de percentages op https://www.laatjevaccineren.be/vaccinatieteller.

Op de website van minister Dalle kunnen we echter lezen (11/05/2021): "Nu de cijfers gunstig blijven evolueren kunnen de aantallen in de bubbels worden opgetrokken. Vandaag heeft het overlegcomité op voorstel van de gemeenschappen beslist om die bubbels uit te breiden in juli tot maximum 100 deelnemers en in augustus tot maximum 200 deelnemers, telkens exclusief begeleiding." Hier wordt dus niet meer gesproken over de randvoorwaarden die vervult moeten worden. De VDS gaat er dan ook vanuit dat bubbels met 200 deelnemers, excl begeleiding vanaf 30 juli toegestaan zullen zijn. Of dit verstandig is gezien de huidige virologische toestand én de manier waarop contacttracing hoog-risicocontacten definieert (veel signalen dat ze strenger zijn dan de huidige noodprocedure jeugdwerk en bij 1 besmetting toch iedereen HRC definiëren) is een andere vraag. Als je 't ons vraagt, zouden wij deze keuze alvast niet maken gezien de impact die één besmetting kan hebben op veel kinderen, jongeren en gezinnen. 

We hebben de vraag gesteld om voor de zekerheid nog extra duidelijkheid te verschaffen en kregen ondertussen (22/07) volgend antwoord:
"De bubbels van 200 kunnen doorgaan vanaf 30/07. In Vlaanderen hebben 7 op 10 +18-jarigen hun eerste prik gekregen, is er een gunstige trend in hospitalisaties merkbaar en is het aantal COVID-bedden op intensieve zorg goed onder controle. 
Federaal zitten we echter net onder die 70% vaccinatiegraad, maar eigenlijk zijn de randvoorwaarden niet eens doorslaggevend. In het Ministrieel Besluit van 24/6 is de uitbreiding naar bubbels van 200 ook opgenomen zonder 'randvoorwaarden'."