In- en uitschrijven op je werking

Softwaresystemen, cash kassa's of excells met persoonsgegevens... bij het in- en uitschrijven komt heel wat kijken. Kies je enkel vooraf inschrijvingen of kunnen kinderen de dag zelf beslissen of ze komen? Zulke beslissingen hebben heel wat impact, zowel voor jullie als werking als voor de deelnemers.

We helpen je met de info op deze pagina graag op weg om na te denken over het inschrijvingssysteem van jouw werking. En we nodigen je uit om zowel voor de gebruikers als voor de organisatie goede keuzes te maken. 


Alle voor- en nadelen opgeteld geniet de combinatie van 'op den bots' kunnen deelnemen en werken met vooraf inschrijvingen onze voorkeur

Opbouw van je inschrijvingssysteem

Welke keuze maak je?

Er zijn 3 systemen waarop je kan bouwen:

  1. Enkel voorinschrijven
  2. Enkel ter plaatse inschrijven
  3. Een combinatie van beide

Aan de hand van een eenvoudig schema helpen we je op weg om keuzes te maken. Het is aan elke werking om zélf de gewenste en gepaste combinaties te maken met het zicht op een klantgerichte aanpak en de intentie om de administratieve rompslomp voor de werking zo klein mogelijk te houden.

Enkel voorinschrijven

Voorinschrijven wil zeggen dat een kind énkel kan komen spelen op de vakantiewerking indien het zich op voorhand heeft ingeschreven, een tijdje voor aanvang tot enkele dagen voor de vakantie, hetzij per week of losse dagen. Verplicht vooraf inschrijven betekent automatisch dat ook gegevens (zowel persoonsgegevens als aanwezigheden) vooraf verzameld worden en bekend zijn.

Enkel ter plaatse inschrijven

Ter plaatse of 'op den bots' inschrijven houdt in dat kinderen naar de vakantiewerking kunnen komen wanneer ze dit willen. Er wordt niet gewerkt met voorinschrijvingen. Kinderen staan ‘s morgens op en kunnen beslissen of ze deelnemen of niet. Vanuit een visie op spelen in vakantietijd is dit een zeer kindgerichte keuze.

Combinatie van beide

De combinatie van beide systemen houdt in dat er zowel kinderen op voorhand ingeschreven kunnen worden, maar daarnaast is er de mogelijkheid dat kinderen de dag zelf ook nog kunnen beslissen of ze deelnemen of niet. Dit is zowel kindvriendelijk als organisatiegericht, aangezien je een zekere houvast hebt als werking, maar kinderen ook spontaan kunnen meespelen.


Nadat je een keuze hebt gemaakt uit 1 van deze 3 systemen, denk je verder na over het verzamelen van gegevens en de eventuele betaling.
De combinatie van deze elementen bepaalt jouw Inschrijvingssysteem.


Gegevens

Bij gegevens verzamelen maken we een onderscheid tussen persoonsgegevens (bv. medische info, rijksregisternummer…) en het effectief registreren dat iemand wel of niet aanwezig is. In sommige gevallen bv. gratis mobiele (wijk)werking is het verzamelen van gegevens niet aan de orde.

Persoonsgegevens
  • Voor de verzekeringen is dit in principe niet nodig. Je geeft bij de verzekeraar op hoeveel kinderen er gemiddeld naar de vakantiewerking komen. Bij een ongeval geef je aan dat het kind deelnemer is van de werking en de verzekering tussenbeide dient te komen.
  • Handig om te weten voor de kinderen die extra zorg nodig hebben bijvoorbeeld op de eerste werkingsdag zodat je weet of er een rondleiding nodig is.
  • Voor fiscale attesten en attesten van de mutualiteit.
  • Voor promotie en werving.
Aanwezigheden
  • In sommige gevallen, voor de verantwoording van de gemeentelijke subsidies.
  • Om te weten hoeveel kinderen er aanwezig (zullen) zijn/waren.

Betaling

Wil ik dat de deelnemers vooraf betalen, geven we de keuze om gewoon ter plaatse te betalen of regelen we alles nadien via factuur? Ook hier zijn er vele opties mogelijk met elk hun voor- en nadelen.

Naast cash, één elektronisch betaalsysteem

Sinds 1 juli 2022 moet elke werking verplicht ten minste één elektronisch betaalsysteem aanbieden. Daarnaast mogen cash betalingen in geen geval worden geweigerd. Ze blijven geldig. Bij gebruik van cash geld gelden sinds 1 december 2019 de regels voor de afronding van het totaalbedrag. Ook munten van 1 en 2 cent blijven wettige betaalmiddelen en mogen niet worden geweigerd zolang deelnemers een redelijke hoeveelheid gebruiken (bv. maximaal 50 munten per betaling). Daarnaast is het niet toegestaan om bijkomende kosten aan te rekenen aan deelnemers die elektronisch betalen, noch elektronische betalingen te weigeren, zelfs voor kleine bedragen.

In het algemeen worden elektronische betaalsystemen in twee grote categorieën ondergebracht:

  • Systemen met een (vaste of mobiele) betaalterminal
  • Systemen met een betaalapp

Alles over elektronisch betalen op een vakantiewerking.


Geen inschrijfstress op de meeste speelpleinen. Op 61% van de werkingen hoef je niet vooraf in te schrijven. Je komt als je zin hebt, er is plaats!

De eigenheid van speelpleinwerk

"Moeilijker dan tickets scoren voor Tomorrowland", kopte een krant enkele jaren terug. Het was maar één van de vele reacties op de sociale media van ouders die probeerden hun kinderen in te schrijven voor een van de vele zomerkampen. Enkele werkingen reageerden en speelden de eigenheid van speelpleinwerk uit op (sociale) media: "Geen inschrijfstress op het speelplein. Altijd plaats, vooraf inschrijven is niet nodig!" 

Altijd plaats op een speelpleinwerking in je buurt

Op het hoogtepunt in de zomervakantie vinden 150.000 verschillende kinderen de weg naar het speelplein. Als koepel van speelpleinwerk in Vlaanderen en Brussel zijn we enorm bekommerd over de laagdrempeligheid en toegankelijkheid van speelpleinwerk.  

We trachten de lokale speelpleinwerkingen die we ondersteunen steeds te overtuigen om zo min mogelijk te werken met verplicht vooraf inschrijven. De toenemende nood aan opvang en het tekort aan voldoende animatoren maakt dat principe voor sommige besturen moeilijk, maar toch slaagt 61% van de speelpleinwerkingen er in anno 2023 om 'op den bots' inschrijven mogelijk te maken. 

Meer lezen over de eigenheid van speelpleinwerk


Deelnemers weigeren

Het recht op spelen is er voor alle kinderen: werken aan toegankelijkheid, ervoor zorgen dat iedereen zich kan amuseren, dat je nadenkt over speelsystemen waar elk kind zich thuis voelt... Het is allemaal eigen aan speelpleinwerk. 

Toch merken we dat heel wat werkingen zichzelf de vraag stellen “Tot hoever gaan we? Wanneer is een kind (even) niet (meer) welkom op onze werking? Wat kunnen we aan?”. Een beladen vraag. En toch eentje waarmee we aan de slag kunnen.

Want ook al maak je werk van toegankelijkheid en kan je proberen zoveel mogelijk drempels weg te werken, het is onvermijdelijk dat jouw werking met een aantal situaties in contact komt waarbij er vanuit het belang van het kind/de werking toch beslist wordt om een deelnemer te weigeren.

Op basis van (storend) gedrag

Niet elke vorm van conflict is abnormaal en moet absoluut voorkomen worden. Het is de normaalste zaak van de wereld dat kinderen en jongeren tegen elkaars grenzen en tegen de grenzen van een organisatie lopen.

Het aftasten van grenzen is onlosmakelijk verbonden met het spelen van kinderen. Het is bijgevolg ook heel normaal dat kinderen moeten gewezen worden op deze grenzen. Ga dus niet onnodig streng optreden vanaf de eerste keer dat een kind tegen die grenzen aanloopt, vaak zijn ze zich van geen kwaad bewust.

Wanneer de draagkracht van de ploeg, ondanks al het bovenstaande, toch overschreden wordt, kan een schorsing overwogen worden. Soms is er te weinig expertise of ruimte om kinderen die zwaar storend gedrag stellen de juiste ondersteuning te bieden. Een schorsing mag echter in geen geval onverwacht komen. 

Alles over kattekwaad, storend en grensoverschrijdend gedrag.

Omwille van draagkracht van je ploeg

Werken aan toegankelijkheid, een inclusieve werking zijn... kent vele gradaties. Het streven naar is het grootste doel dat we met de VDS wensen te bereiken. Werken aan de draagkracht van je ploeg kan je op verschillende manieren doen:

  1. VORMING: vaak ontbreekt het animatoren aan kennis om met vertrouwen te beginnen aan inclusie
  2. INFRASTRUCTUUR: door enkele aanpassingen te doen, kan je de toegankelijkheid vergroten en de werklast voor animatoren verkleinen
  3. LUISTEREN: waar zitten hun angsten? Waarom zijn ze wat terughoudend? Ga samen aan de slag om te bekijken wat zij zelf nodig hebben.

Een inclusieve werking behouden, zonder rekening te houden met de draagkracht van je jongeren is nefast voor iedereen. Speelpleinwerk is jeugdwerk en daar maken de animatoren dus volwaardig deel van uit.

Op basis van woonplaats

Kinderen uit buurgemeenten weigeren of meer doen betalen? Vandaag zijn er enkele steden en gemeenten die kinderen uit buurgemeenten weigeren. Dat is bijzonder jammer. Vanuit het perspectief van kinderen is dat nauwelijks te vatten. Het introduceren van een verbod voor inwoners van buurgemeenten zorgt voor statische en te betreuren afbakeningen en discussies.

In ons magazine Pit. (september 2020) gaan we dieper in op deze vragen. 


Inschrijfstop

Sommige vakantiewerkingen passen het systeem 'enkel vooraf inschrijven' toe omdat ze slechts een beperkte locatie of aantal animatoren hebben en op die manier een inschrijfstop moeten houden.

Dat is jammer, maar we begrijpen in sommige gevallen wel dat dit de realiteit is. Indien er gewerkt wordt met een inschrijfstop, raden we deze werkingen aan om op zijn minst een systeem uit te werken waarin een divers publiek, op verschillende momenten en plaatsen, de kans krijgt om zich in te schrijven.

Ambitie om inschrijfstop weer weg te werken

Daarnaast blijft het een must als werking om niet te berusten in deze situatie, maar blijvend op zoek te gaan naar meer animatoren, eventuele grotere locaties of andere manieren om meer kinderen toe te laten (bv. door het aanpassen van het speelsysteem).

Het uiteindelijke doel moet zijn dat de inschrijfstop wordt afgeschaft en dat elk kind de kans krijgt om spontaan te komen meespelen! 


Administratief beleid

Vaak wordt de administratie niet zomaar gevraagd, maar zit er een reden achter. Dat neemt niet weg dat administratie ook drempels opwerkt en op die manier de toegankelijkheid van je werking vermindert. Is het bijgevolg kiezen tussen efficiëntie en laagdrempeligheid? Nee. Zo kunnen kleine ingrepen veel impact hebben op administratieve drempels.

Hoe administratieve drempels verlagen?

STAP 1: De kritische blik

Hoeveel administratieve drempels moeten ouders overwinnen om hun kind ingeschreven te krijgen? Lijst ze allemaal op. Breng daarbij ook in kaart waarom de administratie er is.

Deze presentatie helpt je om deze denkoefening ten gronde te maken.

STAP 2: Zelfde doel, minder last

Als je in stap 1 bepaald hebt waarom de administratie er is (= het doel), kan je bekijken of je hetzelfde doel kan bereiken, maar met minder drempels.

STAP 3: Meer duidelijkheid

Je kan het jouw deelnemers makkelijker maken door enkele hulpmiddelen te voorzien die voor meer duidelijkheid zorgen. Hierdoor moeten ze er minder tijd aan spenderen, is er minder frustratie en lukken inschrijvingen die anders misschien niet lukten. Bv. een instructiefilmpje, een duidelijk visueel stappenplan, inschrijvingen mogelijk maken via persoonlijk contact…

STAP 4: De werking aanpassen

De meest verregaande stap is het aanpassen van de werking om drempels te verlagen.

Bij het aanpassen van de werking kan je nadenken over speelsystemen voor grotere groepen. Zo kan je eventueel beginnen spelen met het afschaffen van verplichte inschrijvingen. Denk zeker ook na over de locatie (zoals het grasveld in de buurt, tenten...), animatoren (kunnen ze een andere rol innemen om het speelplezier hetzelfde te houden of zelfs groter te maken?), financiën (welke zaken zijn essentieel en welke zorgen voor veel speelplezier). Is er een mogelijkheid om andere partners hierin te betrekken (de gemeente, de tienerwerking van het jeugdhuis … ).

Streef er wel steeds naar om de kwaliteit van het spelen boven de kwantiteit te houden, speelplein- en vakantiewerkingen hebben een opvangfunctie. Indien je alle pistes hebt geprobeerd is het misschien tijd om wat druk te leggen bij het beleid. Bij animatorentekorten kan je bijvoorbeeld reclamecampagnes opstarten, cursussen ter plaatse aanvragen, rondgaan op secundaire scholen ...

Spreek hiervoor zeker je lokale ondersteuner eens aan om te bekijken wat er allemaal mogelijk is.

Waarom administratieve drempels verlagen?

  • Klantvriendelijkheid: voor het gemak van al je deelnemers. Niet alleen zij die digitaal/administratief niet zo sterk staan zijn gebaat bij het vergemakkelijken van de administratieve drempel, maar élke deelnemer geniet hier mee van.
  • Je werking wordt aantrekkelijker.
  • Als de eerste deelname makkelijk is, zal je meer mensen kunnen bereiken.
  • Kwetsbare groepen vallen uit de boot door administratieve drempels.
  • Niet iedereen is vertrouwd met allerlei procedures.
  • Het botsen op administratieve muren, bezorgt kwetsbare mensen vaak extra negatieve ervaringen waardoor ze minder snel de stap zullen zetten.
  • Er wordt van hen vaak extra moeite gevraagd: als ze thuis geen internettoegang hebben, als het kansentarief niet kan worden toegekend via het online systeem …
  • Persoonlijk contact kan nodig zijn om mensen over de streep te trekken (i.p.v. enkel inschrijvingen via de website).
  • Administratie verlaagt het vrijetijdsgevoel: "Dit kost me te veel tijd, ze blijven dan wel thuis spelen"

Wij hebben geen inschrijfsysteem meer. De kosten die we in een inschrijfprogramma staken, gebruiken we nu om onze werking gratis te maken.

- Gitte Wouters, Speelpleinwerking Speelvogels Kasterlee -


Financieel beleid

We krijgen bij de Vlaamse Dienst Speelpleinwerk vaak de vraag naar de 'juiste' prijs voor een dagje spelen. Gemeentes willen prijzen aanpassen aan de huidige realiteit, willen een eerlijke prijs, willen het verlies minderen, moeten besparen ... Er bestaat niet echt een ‘ideale dagprijs’ voor een werking. Een dagprijs zo toegankelijk mogelijk houden is het streefdoel, maar wel eentje die rekening houdt met de huidige realiteit.

De juiste prijs voor je werking

Wil je nadenken over de juiste prijs voor je werking, kan je je baseren op enkele criteria:

Visie van de werking

De manier waarop je naar je eigen werking kijkt en welke waarden je als werking hebt vastgelegd, bepalen mee de prijszetting.

  • Wat is het standpunt ten opzichte van de kosten en opbrengsten?
  • Investeren we in de werking?
  • Moet de werking break-even draaien of moet de werking opbrengen?
  • Willen we inzetten op de maatschappelijk kwetsbare doelgroepen?
  • Welk ander (laagdrempelig) aanbod bestaat er nog binnen de gemeente?
  • Willen we ook investeren in de animatoren, ook jongeren uit de gemeente?
  • Willen we werken met verschillende tarieven?
  • ...
Kosten van de werking

Een werking organiseren brengt heel wat kosten met zich mee. Bekijk welke de (grootste) uitgavenposten zijn en wat je hiervan (deels) wilt recupereren via de deelnameprijs.

Er zijn uitgaven waar je niet omheen kan zoals:

  • Drankjes en tussendoortjes (tien- en vieruurtje)
  • Uitstappen
  • Busvervoer
  • Voor– en naopvang
  • Verzekering
  • Vergoedingen voor animatoren
  • Betaling huur/lening van de locatie

Er zijn uitgaven die je als werking maakt omdat je ze belangrijk vindt: Basismateriaal

  • Middageten voor de deelnemers
  • Avontuurlijk materiaal
  • Duurzaam speelmateriaal/speeltuigen
  • Vormingen voor animatoren
  • Sfeer en groepsbinding van animatoren
  • ...
Prijzen in de praktijk

In de vijfjaarlijkse speelpleinenquête (2021) stelden we heel wat vragen over deelnameprijzen en prijzenbeleid. We geven hier een beknopt overzicht van de belangrijkste cijfers.

Dagprijs

Gemiddelde dagprijs vastgesteld in 2021: €4,76 

Kortingstarief

Kortingstafrief voor bijkomende kinderen uit hetzelfde gezin is vaak beperkt 1 à 2 euro korting.

Kortingstarief met sociale reden, liggen de dagtarieven doorgaans veel lager dan de gewone kostprijs: vaak is dat 20% of de helft van de gewone prijs.

Het is een sterkere strategie om de algemene prijs laag te houden dan om voortdurend in te zetten op allerhande kortingssystemen.

UiTPAS

In 2015 hebben we voor het eerst bevraagd of speelpleinwerkingen de UiTPAS gebruiken op het speelplein. Dat was toen een vrij nieuw systeem om prijzen toegankelijker te maken.

Je merkt een mooie evolutie in het gebruik van de UiTPAS op 5 jaar tijd (6,1% -> 36%). Quasi iedereen kent het principe (6% niet). Meer dan de helft gebruikt het ondertussen of wil gebruik maken van het systeem (16% is dat van plan).

Buurgemeente

80,2% geeft aan dat er kinderen van de buurgemeenten op het speelplein komen spelen. Op 15% van de werkingen moeten kinderen hiervoor meer betalen. 4,8% geeft aan dat kinderen uit een buurgemeente niet welkom zijn.

Type tarief
  • Bij 7,7% van de werkingen is een speelpleindag helemaal gratis
  • bij 62% wordt er een dagprijs gehanteerd
  • Bij 11% wordt er een weekprijs gehanteerd
  • 13% geeft aan iets anders te hanteren. Het gaat dan om dagprijzen met kortingen, om verschillende soorten (keuze)tarieven, om een halvedagprijs, én meermaals om het hanteren van weekprijzen door corona, terwijl normaal dagprijzen worden gebruikt.

Deelnameprijs doorheen de jaren


Korting voor kinderen van gemeentepersoneel

Een aantal gemeentelijke vakantiewerkingen voorzien een verminderd tarief voor kinderen van wie één of beide ouders voor de gemeente werken.  

Dat werpt de vraag op of die korting als een extralegaal voordeel (Voordeel alle aard) gezien moet worden, en op dit voordeel dus een bedrijfsvoorheffing betaald moet worden.

Dat hoeft niet. We spreken in dit geval over een sociaal voordeel, een 'collectief voordeel van geringe waarde'. Op dit soort kleine voordelen hoeven geen belastingen betaald worden. Het financieel voordeel dat deze korting oplevert hoeft dus niet aangegeven te worden op de loonfiches van gemeentepersoneel dat van deze korting gebruik maakt. 


Financiële drempels wegwerken

Het financieel moeilijk hebben, is voor veel mensen taboe. Soms staan speelplein- en andere vakantiewerkingen niet stil bij alle (bijkomende) kosten van bv. uitstappen, verzekering, busvervoer … Ouders andere opvoedingsverantwoordelijken willen onaangename verrassingen vermijden en beginnen er bijgevolg niet aan. Je kan drempels zoveel mogelijk proberen weg te werken. 

Hou de kostprijs zo laag mogelijk

Zonder dat de kwaliteit van de werking eronder moet lijden, kan je maatregelen nemen om de kostprijs van je werking zo laag mogelijk te houden. Als ploeg kan je enerzijds zelf ‘achter de schermen’ ijveren voor goede ondersteuning en sponsoring. Anderzijds kan je ook kritisch nadenken hoe je kosten kan besparen.

Werking gratis maken is soms nodig, maar niet altijd

In bepaalde contexten is een gratis werking de meest interessante, of zelfs de enige, optie. Let er wel op dat ouders die het financieel moeilijk hebben niet het gevoel krijgen dat ze voorgetrokken worden. Reductietarieven of een werking die volledig gratis is, zijn voor hen zeer welkom. Wanneer de werking enkel gratis is voor hun kinderen, zullen ze het daar vaak moeilijk mee hebben. Ze tonen namelijk graag aan dat ze in staat zijn om ook iets bij te dragen.

Werk met onzichtbare flexibiliteit

Communiceer aan ouders en andere opvoedingsverantwoordelijken dat de dagprijs kan aangepast worden aan de gezinssituatie. Werk hier eerst een faire algemene regel rond uit. Denk bijvoorbeeld aan leefloon-gerechtigden, langdurig werklozen… Garandeer hen vooral dat er discreet wordt omgegaan met hun gegevens. Maak deze regeling bovendien duidelijk in je folder, tijdens een kennismakingsactiviteit, op een ouderavond, Openwerkingsdag … Zodat zo veel mogelijk ouders bereikt worden. Speelcheques, beurtenkaarten, jetons … zijn ideale systemen waarbij vooraf of nadien kortingen kunnen worden toegekend, maar waarbij uiteindelijk iedereen met hetzelfde toegangsbewijs naar je werking komt.

Werk aan een vertrouwensrelatie met ouders

Als je een goede band hebt met ouders zullen ze je sneller aanspreken en in vertrouwen nemen. Als je mensen beter kent, dan kun je ze ook beter opvolgen. Samenwerken met andere diensten, zoals het OCMW, zorgt er misschien voor dat je discreet de situatie van bepaalde kinderen beter leert kennen. Zo kan je door een aantal ‘excuses’ heen kijken. Je kan dan zelf op de mensen afstappen en hen, zonder duidelijk te maken dat je van hun situatie afweet, meer informatie geven over de mogelijkheden. Stel een oplossing voor die niet kwetst of stigmatiseert. Je kan mensen keuzemogelijkheden geven: welk deel willen ze wel betalen, willen ze betalen in schijven … Laat de mensen in hun waardigheid. Stel oplossingen voor als de normale en gebruikelijke regeling.

Financiële ondersteuning

Er bestaat ook financiële en materiële ondersteuning voor mensen die het financieel moeilijk hebben. De ondersteuningsmiddelen zijn soms niet bekend en niet iedereen kan ervan gebruikmaken. Daarbij moeten ouders er vaak zelf naar vragen. Aangeven dat je 'arm' bent is niet fijn, net zo min als hulp vragen. Er mogelijkheid om te ondersteunen/samen te werken op dat vlak. 

OCMW

Een OCMW kan via het Fonds Cultuurparticipatie tot 80% van de kosten op zich nemen. Sommige ziekenfondsen betalen een stuk van de kosten terug.

Fiscale attesten

Opvang is fiscaal aftrekbaar. Hoewel speelpleinwerk in de regel geen opvang is, valt het wel onder deze regelgeving. Meer info hierover vind je op www.speelplein.net/fiscaleattesten.

Steunpunt vakantieparticipatie

Iedereen Verdient Vakantie is er voor vakantiegangers met een beperkt budget, een beperking of een bijzondere vraag. Voor mensen die nood hebben aan een dagje weg of vakantie, maar niet zo gemakkelijk kunnen vertrekken. 

UiTPAS

Heel wat gemeenten in Vlaanderen werken met de UiTPAS. Daarop worden reductietarieven voor mensen die het financieel moeilijk hebben automatisch bijgehouden. Wanneer de UiTPAS gescand wordt, kan de persoon van de werking of gemeente echter niet zien wat de reden achter de reductie is. Een UiTPAS kan namelijk ook door gebruikers zonder kansentarief worden gebruikt om punten te sparen. Op die manier wordt de drempel om korting te ontvangen verlaagd. 

Wil je graag samenwerken met UitPas? Dan vind je de contactgegevens voor jouw regio op de website van UitPas. Handige tutorials voor de praktische toepassing vind je op het YouTubekanaal van de UitPas Balie


Niet-betalers

We merken een toename van het aantal vragen omtrent ouders die hun factuur niet (kunnen) betalen. We raden aan om zo veel mogelijk in dialoog te gaan met deze ouders, eventueel samen met een buurtwerker of OCMW-medewerker, en samen naar een oplossing te zoeken. Tracht vooraf reeds met de tips een aantal drempels weg te werken of problemen te voorkomen.

Hoewel we begrijpen dat het mislopen van eigen inkomsten je werking aardig in de war kan sturen, roepen we jullie toch op om na te denken over de situatie van sommige deelnemers en ouders. Het is niet altijd even gemakkelijk om alles te begrijpen over factureren of om er financieel sterk genoeg voor te staan om bepaalde bedragen in één keer te betalen.

Lees het verslag van de uitwisseling rond niet-betaling op de studiedag in- en uitschrijven.

Mogelijke stappen

Preventief (informeren)
  • Zorg voor duidelijke communicatie over hoeveel een speeldag kost, welke betaalmogelijkheden er zijn en op welke momenten eventuele facturen zullen volgen.
  • Informeer de ouders genoeg over welke verminderde tarieven er allemaal zijn. Beperk extra kosten door transparant te zijn in de prijzen.
  • Maak afspraken met het OCMW of andere sociale instanties die eventueel een beter contact hebben of financieel een handje kunnen helpen.
  • Communiceer daarnaast ook duidelijk op welke manier er zal omgegaan worden met niet-betalers en welke stappen er zullen volgen.
Bij het factureren (herhalen)
  • Communiceer duidelijk waarover de bedragen op de factuur gaan, zodat het voor ouders duidelijk is wat er in de factuur vervat zit en voor welke periode.
  • Zorg voor een duidelijke betalingstermijn. Geef ouders hierbij voldoende tijd om de facturen te betalen.
  • Maak nogmaals duidelijk dat afbetalingsplannen mogelijk zijn en hoe/wie ze daarvoor moeten contacteren.
  • Probeer ouders rechtstreeks aan te spreken.
  • Biedt, naast de traditionele factuur, ook de mogelijkheid om op een andere manier te betalen (bv. langskomen en cash betalen).
  • Bel ouders op als je merkt dat facturen uitblijven. Ga bij hen horen waar het probleem ligt en hoe jullie samen tot een oplossing kunnen komen.
  • Stuur een duidelijke herinnering met alle informatie (zoals hierboven).
  • Indien er samenwerkingen zijn met het OCMW, kan je altijd daar eens gaan horen wat de mogelijkheden zijn.
  • Bekijk, samen met de gemeente, wat jullie beleid is rond niet-betalers en hoe de gemeente jullie werking eventueel kan ondersteunen bij de gemiste inkomsten.
In het allerlaatste geval
  • Je kan steeds een aangetekende brief sturen.
  • Het kan zijn dat e-mailcommunicatie niet juist terecht komt (in de spam terecht komt, verkeerde ouder, oud e-mailadres …) Je kan ervoor opteren om de voorinschrijving van de kinderen niet meer te aanvaarden voor de volgende speelperiode, of hen op de wachtlijst te zetten tot het bedrag wordt betaald.
  • Je kan gerechtelijke hulp inschakelen.

 

Gerechterlijke hulp

Incassobureau's

Incassobureau's nemen, in ruil voor een deel van de te innen som, een deel van het werk op zich. Ze sturen herinneringen en dreigen met verdere stappen als de factuur niet betaald wordt. 

Los daarvan hebben ze geen 'speciale bevoegdheden' om mensen te doen betalen.

  • De methoden die ze hanteren staan vaak in schril contrast met de menselijke en laagdrempelige aanpak waar onze sector voor staat.
  • Het gaat bij hen om een verdienmodel. Ze zullen zich niet inhouden om extra stappen te nemen, ook als dit de inningskosten hoger doet oplopen dan het uiteindelijk te betalen bedrag. Voor facturen van kleine bedragen (onder de enkele honderden euro’s) kunnen we al snel aan een veelvoud aan kosten zitten om die factuur uiteindelijk betaald te krijgen.
  • Wanneer de acties van het incassobureau niet helpen om de ouders spontaan de factuur te doen betalen, zullen ook zij de (kostelijke) juridische stappen moeten nemen om de ouders tot betaling te dwingen. Dat komt dan in essentie neer op het inschakelen van een advocaat en gerechtsdeurwaarder.
  • Tot slot dien je ook nog privacy-issues in rekening te nemen. Je geeft gegevens van de werking door aan een extern bureau. Zij kunnen die gegevens dan waar gebruiken voor andere zaken waar je geen grip op hebt. Ook hierover dien je afspraken te maken.
Een advocaat inschakelen

Om een gerechtsdeurwaarder naar een particulier te sturen, heb je steeds een advocaat nodig om de nodige zaken in gang te steken. Een rechter moet voor de meeste aspecten tussenkomen wanneer het gaat om een schuld tussen een bedrijf en een particulier en een rechter moet een uitspraak doen waarmee de deurwaarder aan de slag kan om de volgende stappen te nemen. Ook aan deze manier van werken zijn nadelen verbonden:

  • Het inschakelen van een advocaat kost geld. Waar een incassobureau kan beloven dat ze geen kosten aanrekenen als de factuur niet betaald is, kan een advocaat dat niet. Ze moeten hun ereloon verplicht aanrekenen.
  • Ook hier zullen de kosten voor het innen waarschijnlijk hoger uitvallen dan de factuur zelf, voor de ouders, maar ook voor de werking.
  • Het grootste deel van de kosten van een deurwaarder zal bij de schuldenaar terechtkomen, maar niet alle kosten zijn door te rekenen en zullen ook deels bij de werking komen te liggen.
  • Een advocaat zal je wel het beste kunnen informeren over de correcte procedures en de kosten ervan.

 


Het inschrijfmoment

Een kans om je te tonen!

Het moment waarop de kinderen je werking binnenwandelen is erg belangrijk.
Het geeft een eerste indruk voor de deelnemers en is vaak het enige contactmoment met (groot)ouders.
Grijp dit moment aan om hen op sleeptouw te nemen.

Informeer: een speelse manier
Wie is wie?

Ouders weten graag bij wie ze hun kinderen achterlaten. Het inschrijfmoment is een ideale gelegenheid om ouders daaromtrent te informeren. Een leuk systeem om aan zowel de ouders als aan de kinderen te tonen wie de (hoofd-)animatoren zijn van de dag/week zoals een fotosysteem waarbij van iedereen een (liefst zo zot mogelijke) foto ophangt. Naast het feit dat ouders weten wie er met hun kinderen speelt, is het voor hen ook handig om te weten wie ze moeten aanspreken op de werking bij vragen of problemen.

Algemeen infobord

Het infobord verzamelt krantenartikels van de werking om mee uit te pakken, toont leuke foto’s van de voorbije dagen en weken en kan ouders informeren (bv. rond uitstappen, bijzondere speeldagen, het huishoudelijk reglement, de visie van de werking …).

Een band opbouwen

Een niet te miskennen taak van een verantwoordelijke of hoofdanimator zijn de babbeltjes met de ouders (én de kinderen) aan de inschrijvingsstand. Zoals we eerder aanhaalden is werken aan een vertrouwensrelatie en een goede band onontbeerlijk. Het maakt dat je soms iets meer te weten komt over je werking of over bepaalde kinderen. Bovendien is het een handige manier om ouders persoonlijk in te lichten over bepaalde zaken. Die zijn namelijk héél curieus hoe hun kind het gehad heeft!

Onthaal nieuwe kinderen

Het inschrijfmoment is ook de ideale gelegenheid om nieuwe kinderen (én ouders) op het de werking te onthalen. Misschien staat een animator klaar om rondleiding te geven of krijgt het kind in kwestie een armbandje om, zodat iedereen op de werking weet dat het zijn/haar/hun eerste keer is. Handig voor animatoren om te weten dat ze hieraan extra aandacht moeten schenken en leuk voor kinderen die bereidwillig zijn om hem/haar/hun mee wegwijs te maken. Het geeft ook ouders een gerust gevoel te weten dat hun kind vandaag extra in het oog wordt gehouden. 

Een leuke inschrijvingsstand

Een eerste indruk is alles en de inschrijvingsstand is het eerste waar ouders en kinderen passeren. Wanneer die leuk is aangekleed, in een speels kleedje steekt, animatoren verkleed het onthaal doen … dan geeft dat een bepaalde indruk. Is het hier leutig of eerder een saaie boel? Veel werkingen plaatsen de inschrijvingsstand vooraan of aan de inkompoort, anderen trekken hun inschrijvingsstand bewust een beetje verder op. Op die manier trekken ze ouders als het ware ‘verplicht’ binnen. Handig om te tonen hoe het eraan toe gaat, om ouders een beeld te geven van de werking …

Leuke voorbeelden van inschrijvingsstanden vind je in de foto's.



Uitschrijven

Als we het hebben over inschrijven, dan staan we tot slot ook even stil bij uitschrijven. We zien steeds meer werkingen starten met het ‘uitschrijven’ van kinderen. Onder uitschrijven bedoelen we dat kinderen bij het verlaten van de werking aan een animator/hoofdanimator/verantwoordelijke melden dat ze vertrekken. Dit gebeurt systematisch elke dag.

Redenen om dit te doen zijn o.a. op een openbaar terrein zitten, de controle op wie aanwezig is beter willen behouden, omdat het een specifieke vraag is van de ouders (bv. bij scheiding)...

De vraag of het ‘uitschrijven’ van kinderen volgens de wet verplicht is, valt te beantwoorden aan de hand van de regels omtrent aansprakelijkheid.  

Wetgeving

Om uit te maken of je een fout hebt begaan en dus aansprakelijk bent voor de schade die is opgetreden, wordt je handelen vergeleken met dat van een ‘goede huisvader’. Zou een normaal voorzichtig iemand in dezelfde omstandigheden op dezelfde manier gehandeld hebben als jij? Voor jou als begeleider spelen hier vooral de ‘organisatieplicht’ en de ‘toezichtplicht’. Gaat er bij een van deze twee iets mis, dan is er snel sprake van aansprakelijkheid omdat een ‘goede huisvader’ voorbereid en voorzichtig te werk gaat.

  • De ‘organisatieplicht’ houdt in dat je bij de voorbereiding van een activiteit aandacht besteedt aan de mogelijke gevaren en dat je voorzorgen neemt.
  • De ‘toezichtplicht’ is niets meer en minder dan het toezicht houden op de deelnemers. Deze start bij de aankomst op de plek van samenkomst en eindigt bij het verlaten van die plaats.

Uitschrijfsystemen worden vaak gebruikt in het kader van deze ‘toezichtplicht’. Wanneer het gaat om vrijwilligers, jobstudenten of mensen die onder een artikel 17 contract vallen, ligt de aansprakelijkheid bij de organisatie (indien die geen feitelijke vereniging is.) Deze persoon zelf kan niet persoonlijk burgerrechtelijk aansprakelijk gesteld worden voor de fouten die gemaakt worden bij de uitvoering van de activiteiten en de schade die wordt veroorzaakt aan anderen.

Link met onderwijs:
Scholen hanteren heel vaak geen uitschrijfsystemen aan de schoolpoort. Als je die lijn doortrekt naar het jeugdwerk zou het gek zijn om hier wel met handtekeningen of vinkjes te werken. De vraag of je handelt als een goede huisvader wanneer je kinderen laat vertrekken zonder concreet uitschrijfsysteem, is ‘ja’. Al kan het geen kwaad om een oogje in het zeil te houden, te helpen bij het oversteken, een (hoofd)animator aan de poort te zetten als aanspreekpunt voor ouders en om kinderen uit te zwaaien. 

Scholen hanteren geen uitschrijfsystemen aan de schoolpoort. Het zou gek zijn om binnen jeugdwerk wel met bv. handtekeningen te werken. Niet nodig!

Overbodige drempel

  • Uitschrijven kan de toegankelijkheid en vrijheid van de werking beknotten. Hierdoor krijgt de werking de sfeer van een kinderopvang, terwijl het draait om echt vakantie beleven.
  • We merken ook dat uitschrijven een vals gevoel van veiligheid heeft. Het is bijna onmogelijk om altijd en bij elk kind te controleren door wie het werd opgehaald en wanneer.

Toch een uitschrijfsysteem?

Zorg niet enkel voor een administratieve afhandeling, maar grijp dit moment aan om persoonlijk contact te leggen met de (groot)ouders, een oogje in het zeil te houden, te helpen bij het oversteken, de kinderen uit te zwaaien en te vragen hoe ze de dag ervaarden...


Wel nodig, duidelijke afspraken

Uiteraard zijn duidelijke afspraken omtrent wanneer de kinderen mogen vertrekken en op welke manier ze het terrein mogen verlaten wel belangrijk. Enkele zaken waar over nagedacht moet worden:

Kinderen die achterblijven

Welke stappen ondernemen we indien een kind niet op tijd wordt opgehaald?

Bijvoorbeeld: "Als een kind niet wordt opgehaald, proberen we de ouders op te bellen. Mocht dit niet mogelijk zijn of niet lukken wordt de verantwoordelijke verwittigd."

De afbakening van het terrein

Hoe zorg je ervoor dat de kinderen er zich van bewust zijn waar het terrein begint en waar het eindigt? 

Bijvoorbeeld: "Teken duidelijke markeringen op de grond. Geef een rondleiding aan nieuwe kindjes of bouw dit in op het begin van de week. Hang een plattegrond op ..."

Het busvervoer

Werkt je werking met een bus die kinderen komt ophalen op afgesproken plekken? Hoe maak je deze afspraken? Tot hoe lang kan je wachten?

Bijvoorbeeld: "De ouder is nog niet aanwezig bij de halte? We voorzien 5 minuten extra per bushalte. Daarna vertrekken we en gaat het kind terug mee. Een kleuter moet nog een eindje alleen wandelen? We bekijken met de ouders of de kleuter kan opgehaald worden."

Wanneer kinderen weglopen

Kinderen die de grenzen opzoeken of al spelend per ongeluk het terrein toch verlaten en verloren lopen, of gewoon niet graag op de werking zijn en hun weg naar huis zoeken. Hoe vermijd je dit en wat doen we als het gebeurt?

Bijvoorbeeld: "De hoofdanimator/verantwoordelijke verwittigt de ouders, twee animatoren springen op de fiets en zoeken in de buurt, na een bepaalde tijd wordt de politie verwittigd."

Meer over weglopen lees je op onze pagina over kattenkwaad.

Kinderen die alleen naar huis mogen

Zorg voor duidelijkheid van wie dit mag doen. Eventueel kan dit door met een fietspool te starten.

Kinderen die niet met beide ouders contact hebben

In uitzonderlijke gevallen mogen kinderen geen contact hebben met een bepaalde ouder. Krijg je zo'n vraag van een ouder of opvoedingsveratnwoordelijke? Bekijk dan hoe haalbaar dit is voor jullie als werking. Is dit haalbaar, maak dan duidelijke afspraken met de persoon in kwestie.

Bijvoorbeeld: "Wat moet er gebeuren als de andere ouder er toch plots is? Zijn er andere familieleden die het kind wel mogen komen oppikken? En hoe kan dit op een goede manier worden gecommuniceerd aan de inschrijvingsstand?"


Vermijd dat je werking 'een duivenkot' wordt.

Tijdens ons bezoeken aan vakantiewerkingen horen we geregeld van verantwoordelijken dat ouders te pas en te onpas kinderen ophalen en zich niet aan de afspraken houden terwijl die wel duidelijk zijn. Een uitzondering voor een doktersbezoek of dergelijke is zeker oké, maar deins er niet voor terug om je strepen te staan. Vraag ouders de uren te respecteren en leg ook uit waarom dat belangrijk is (lange uren voor animatoren, nog evalueren, opruimen...).


Inschrijfsoftware

DNA 31: op den bots

De inhoud van deze webpagina is gebaseerd op onze brochure: DNA 31 - Op den bots. Je kan er meer lezen over 'in- en uitschrijven' en je vindt er voorbeelden uit de praktijk. 

Wij vergeleken softwarepakketten

Op zoek naar een softwareprogramma dat voldoet aan al je noden? Onze vergelijkende studie legt 11 programma's naast mekaar en geeft je zo een duidelijk overzicht (anno 2023).


Studiedag in- en uitschrijven op je werking

Om de 5 jaar organiseert de Vlaamse Dienst Speelpleinwerk een studiedag rond in- en uitschrijven. We nodigen daarbij ook aanbieders van softwarepakketten uit om zichzelf voor te stellen en zoomen dieper in op bepaalde actuele thema's.

Op 12/10/2023 ging de laatste studiedag door. Foto's vind je hier.