De resultaten van de vijfjaarlijkse enquête door de ogen van collega's.

Hey, ik ben Yana, ook wel gekend als de medewerker die werkt rond externe toegankelijkheid. Mijn job draait dus helemaal rond diversiteit en inclusie. 

Zelf ben ik eigenlijk wat vers in het speelpleinlandschap. Ik heb zelf nooit als animator actief geweest op een speelplein, mijn jeugdwerkverleden situeert zich vooral in de scouts. Daar was ik zeer actief in mijn gemeente en nog steeds ben ik actief als bestuurslid bij Scouts en Gidsen Vlaanderen. Dat jeugdengagement heeft me dus nog steeds niet losgelaten. 

Ik ben nu 2,5 jaar in dienst bij de VDS. Ik begon als medewerker in het Jeugdwerk voor Allen verhaal (nu Komaf) en werd zo structureel aangenomen bij de VDS om mee te schrijven aan het toegankelijkheidsverhaal van de VDS en de speelpleinen. 

Het is dus ook met die bril dat ik naar de resultaten van de vijfjaarlijkse speelplein enquete heb gekeken. Ben ook super benieuwd naar wat jullie er zelf, qua diversiteit en inclusie, hebben ingevuld en uitgehaald! 

Doorheen de hele enquete las ik vele zaken die me doen concluderen dat het speelpleinwerk toch sterk bezig is met de toegankelijkheid van hun werking. En dit op verschillende manieren. 

• Het speelpleinwerk kent geen verhoging van de deelnameprijs
• Op 47% van de speelpleinen maakt men gebruik van een sociaal tarief
• 2/3 van de werkingen heeft aan aanbod voor kinderen en jongeren met een beperking.
• 65 % geeft de mogelijkheid om dagelijks in te schrijven.
• ...

Dat zijn toch allemaal dingen waar mijn speelpleinhart blij mee is. 

In meer dan 60% van alle speelpleinwerkingen (nog 67% in 2015) kan je gewoon de dag zelf nog naar het speelplein komen om je in te schrijven.
De inschrijfsystemen hebben allemaal verschillende kenmerken: 

• Enkel op voorhand inschrijven 
• Enkel ter plaatste inschrijven 
• combinatie van op voorhand én ter plaatse. 

Ik ben blij te zien dat, ondanks een lichte daling, er nog steeds op zoveel speelpleinen de kans is om ter plekke in te schrijven. Ik vreesde dat corona wel eens een groot effect zou kunnen hebben op die cijfers. Veel speelpleinen kozen toen, om organisatorische redenen, om met voorinschrijvingen te werken. Heel blij dat vele van hen terug geschakeld zijn op daginschrijvingen dat komt de toegankelijkheid van je speelplein echt ten goede.  

Doorheen de resultaten van de enquete lees ik vaak dat speelpleinen best wel wat (externe) druk ervaren om te werken rond bepaalde thematieken. Bij deze thematieken zitten ook 3 grote toegankelijkheidsthema's nl; 

• Opvang voor kinderen en jongeren met een beperking 
• Welzijn
• Taalverwerving

Ik vind dat zo spijtig om te lezen, want dat geeft aan dat hier best wel nog wat werk op de plank ligt.

Het feit dat speelpleinen hier druk rond ervaren kan een averechts effect hebben. Want druk zien we als iets negatiefs en dan bestaat de kans dat speelpleinen het thema toegankelijkheid als iets negatief gaan zien. En dat zou het niet mogen zijn.

Als VDS moeten we ons hier bewust van zijn, vragen hoe die druk tot stand is gekomen en dan samen met de speelpleinen bekijken wat we voor hen in dit verhaal kunnen betekenen. 

Als ik één iets naar voor zou mogen schuiven, dat een instant effect heeft op de toegankelijkheid van een speelplein, dan zou het 'nog meer open speelaanbod installeren'.

Want bij een open speelaanbod kan je voor ieder kind iets voorzien. Kinderen met een beperking, kinderen die bijna of geen Nederlands spreken, kinderen die meer rust nodig hebben, kinderen die net al hun energie kwijt moeten,… 

Het is eigenlijk dé makkelijkste manier om aan toegankelijkheid te werken. Want als élk kind zijn ding kan doen, dan is je speelplein voor élk kind de plek om zijn zomer te spenderen.  

Uit de resultaten blijkt dat 1/3 van de speelpleinen geen aanbod voorzien voor kinderen en jongeren met een beperking. Van die 1/3 geeft 45% aan dat er simpelweg geen vraag naar is en dat ze het daarom niet organiseren.

Eerlijk toegegeven; daarvan fronsen mijn wenkbrauwen wel wat. Kinderen en jongeren met een beperking zijn er overal; in elke stad, in elke gemeente. De kans is zelf groot dat enkele van die kinderen reeds op jouw werking aanwezig zijn, maar dat de beperking gewoon niet zo uitgesproken is. Denk maar aan kinderen met een lichte vorm van autisme of ADHD, kinderen die een oorapparaatje hebben,... 

Een co-animator is een jongere met een verstandelijke beperking die op basis van eigen talenten en met de nodige ondersteuning een aantal deeltaken op het speelplein op zich neemt en daarbij een meerwaarde vormt voor de animatorenploeg.

1/3 van de organisatoren geeft aan dat ze met co-animatoren werkt. De helft van deze werkingen voorziet in een aangepast takenpakket, de andere helft voorziet dezelfde taken als de andere animatoren maar met extra ondersteuning.

Ik hoop dat het aantal speelpleinen dat met co-animatoren werkt, nog omhoog gaat de komende jaren.  Ik vind dat niet enkel het plein maar ook de animatorenploeg zo toegankelijk mogelijk moet zijn met een plek/ taak voor iedereen die wil.

Co-animatoren zijn ook jongeren met een hart voor speelplein, spelen, de zomer en kinderen. Ook zij hebben recht op de ontwikkelingskansen die het speelplein jongeren/animatoren geeft en de leuke tijd tijdens de zomer.  Het moto ‘Meer speelkansen voor kinderen en ontwikkelingskansen voor jongeren’’ is er dus ook voor hen.   

Er is nog werk aan de winkel. Er zijn enkele zaken waar ik de komende jaren echt wel mijn tanden in wil zetten. 

Ik wil echt werken aan nóg meer co-animatoren op speelpleinen. Door in gesprek te gaan met organisatoren, stuurgroepen en co-animatoren wil ik te weten komen waar ze nood aan hebben. Op welke manier we ze als VDS zijnde kunnen ondersteunen om te gaan voor co-animatoren in hun werking.

Ik wil zo (mee)zorgen voor succeservaringen zodat ook co-animatoren een vanzelfsprekendheid worden in de speelpleinploeg.  

Daarnaast wil de komende jaren graag mee proberen de druk rond toegankelijkheidsthema’s (zoals hierboven al aangehaald) wegwerken. Dit door ook hier in gesprek te gaan met de speelpleinen. Van waar komt de druk en wat kunnen we doen om deze druk weg te werken. Want speelpleinen zijn op het vlak van toegankelijkheid al heel goed bezig en het thema moet iets positief en leuk blijven om aan te werken.