Op uitstap

Elke zomer trekken heel wat speelpleinen met hun kinderen op uitstap, naar een pretpark, feestelijke afsluiter of gewoon omdat het kan.

Dat je zelf een EHBO-kit meeneemt, weet iedereen. Maar je kunt wel nog relevante vragen bedenken: hoeveel animatoren voorzie je best? Laten we onze kinderen zomaar vrij rondlopen? En wat als we een kind niet op tijd terug vinden?

We zetten enkele praktische tips op een rij.

Loopt het mis?

Bekijk zeker eens onze pagina rond crisiscommunicatie

Elke vakantieperiode kan je ook bij de VDS terecht op ons noodnummer om je bij te staan bij elke crisis.

Hoeveel animatoren neem je mee?

We willen als koepelorganisatie geen harde cijfers plakken op het aantal kinderen dat iedere animator kan begeleiden. Een heleboel elementen hebben een invloed op de keuze die je als werking daarin kan maken.

Ook op uitstappen is dat het geval. Maak als speelpleinwerking de afweging op basis van onderstaande elementen:

Je neemt extra animatoren mee als...

Het gaat om heel kleine groepen (je bent steeds met minstens twee begeleiders, ongeacht de groepsgrootte)
Je deelneemt aan een activiteit met een verhoogd risico, zoals zwemmen of drukke plekken, zoals een pretpark
Je animatorenploeg weinig ervarig heeft in het begeleiden van kinderen op uitstap
Je op weg bent met jonge kinderen: kleuters of de eerste graad van het lager onderwijs
De weg ernaartoe onveilig is, je moet bijvoorbeeld langs een drukke baan wandelen

Concrete uitstaptips

Tellen, tellen en nog eens tellen!

Zo weet je met hoeveel kinderen je op uitstap trok en met hoeveel je weer naar huis moet.

Tel de kinderen minstens elke keer als je naar een nieuwe plek trekt.

Wees er zeker van dat je juist telt: Tel met meerdere personen en vergelijk de bekomen aantallen

Goe Afgesproken is Goe Uitgestapt

Spreek een duidelijke plaats en uur af met de kinderen.

Spreek een uur af dat niet te nipt is zodat je nog wat speling laat. Druk kinderen wel op het hart dat het uur 'heilig' is.

Als ze staan aan te schuiven, bijvoorbeeld, moeten ze toch naar de plaats van afspraak komen, ook als is dat op dat ogenblik heel vervelend. Eventueel kun je het omroepsysteem van het pretpark gebruiken om te verzamelen of om kinderen om te roepen.

Zorg voor een aanspreekpunt

Je kan kiezen voor één aanspreekpunt voor alle kinderen, maar ook om per 8 à 10 kinderen een animator aan te stellen als begeleider van een groepje.

Die animator trekt dan met het groepje op pad en heeft de verantwoordelijkheid bij het verzamelen er voor te zorgen dat zijn/haar kinderen er zijn. Die animator zorgt er in het algemeen ook voor dat die kinderen zich op de uitstap amuseren.

Zorg ook voor een duidelijk herkenningsteken voor de kinderen (bvb. een opvallende T-shirt of petje), zet een spandoek op als herkenningspunt, laat de animatoren zich verkleden in het thema …

Voorzie contactgegevens

Zorg ervoor dat, in het geval een kind verloren loopt, het kind beschikt over contactgegevens van het speelplein: een kaartje of een sticker met hun en jouw gegevens, een permanent beschikbaar GSM-nummer, een polsbandje met het nummer van het speelplein, ...

Ook zij kunnen bvb. herkenbare kledij dragen (bvb T-shirt, petje, polsbandje) die anderen erop wijst dat de kinderen tot het speelplein behoren.

Maak een goede taakverdeling

Bemand met één of meerdere animatoren een centrale ontmoetingsplek waar animatoren en kinderen terecht kunnen met hulpvragen. Voorzie op dezelfde plek ook EHBO en water.

Zorg ervoor dat er ook bij de animatoren een centraal aanspreekpunt is die ter plaatse kan komen bij eventuele problemen.

Ook op uitstap blijven de animatoren animeren

Besteed extra aandacht aan de afspraken met de animatoren. Maak hen duidelijk dat ze ook op de uitstap verantwoordelijk zijn voor de kinderen, en het niet de bedoeling is om op een terrasje neer te ploffen.

Besteed er extra aandacht aan dat de animatoren goed weten wat hun rol is op ieder moment tijdens de uitstap.

Op uitstap gaan betekent vaak ook dat er extra wachtmomenten ontstaan: Je moet met ze'n allen naar het toilet, moet wachten in de rij, op de bus of op de trein, ...

Neem plastiek zakken mee

Eh...

We vroegen aan tien speelpleiners wat je zeker moet meehebben op uitstap. Plastiek zakken* blijken in de top-1 te staan. Handig voor bevuilde broeken, om op te gaan zitten of als vuilniszak.

Met een plastiek zak op uitstap is succes gegarandeerd!

*Je kent ze wel: De zakjes uit jouw zakkenschuif

Terug met vertraging

Het gebeurt vaak dat je niet op tijd terug bent van een uitstap: Vertraging ligt in een klein hoekje: een bus die niet komt opdagen, tieners die toch te laat op de afspraak zijn,... Het is snel gebeurd.

Zorg ervoor dat in het geval je te laat bent er iemand op de speelpleinlocatie is die de ouder kan opvangen. Een hapje en een drankje maken het wachten alvast een pak aangenamer :)

Als je er de mogelijkheid toe hebt breng je bij grotere vertragingen best de ouders rechtstreeks op de hoogte door bijvoorbeeld een sms te sturen, of iets te posten op sociale media. Op die manier hoeven ouders niet nodeloos uren aan de speelpleinpoort te wachten.

's nachts/in het donker op wandel?

Als je je 's avonds of in het donker op de openbare weg begeeft, moet de animator die vooraan de groep begeleidt én de animator die achteraan staat een werkend lampje dragen.
Daarnaast moet iedereen (zowel kinderen als animatoren) een fluohesje dragen.

Mogen kinderen alleen rondlopen?

We raden af om kleuters zonder begeleiding vrij te laten rondlopen in een pretpark. Verder zijn we terughoudend om ‘richtlijnen’ mee te geven.

Het is jouw taak en verantwoordelijkheid om samen met je animatorenploeg te komen tot een systeem waar jullie als ploeg kunnen achter staan. Het zou niet goed zijn dat jullie je eenzijdig zouden focussen op deze tips. In het algemeen vinden we dat je kinderen niet mag onderschatten. Kinderen kunnen flink wat verantwoordelijkheid aan.

Jullie zijn echter zelf het best geplaatst om jullie kinderen in te schatten. Ken je de kinderen? Hebben jullie een goeie band met de kinderen? Zijn ze overmoedig of niet? Wie is er op uit om kattenkwaad uit te halen?

Het ene pretpark is ook het andere niet: is het een groot domein? Is het overzichtelijk ingedeeld? Hoe goed kennen de kinderen het pretpark? Hoe goed kennen je animatoren het pretpark?

Op basis van deze overwegingen kun je als speelplein een aantal keuzes maken.

Je kunt ook de kinderen laten kiezen of ze met een begeleider mee gaan of niet. Ook hier mag je kinderen niet onderschatten, vaak kunnen ze zichzelf goed inschatten. Dikwijls kiezen ze voor de 'veiligheid' om er met een animator op uit te trekken.

Spreek dan alleszins af dat die zo veel mogelijk attracties van het park zal bezoeken in samenspraak met wat de kinderen verlangen, hopen …

Om de situatie in te schatten (en op basis daarvan te beslissen hoeveel vrijheid kinderen al dan niet krijgen), haal je er de omstandigheden van het park/domein bij:

de grootte en overzichtelijkheid van het park/domein
de afbakening van het terrein (volledig of bepaalde zones)
de aanwezigheid en spreiding van hulpposten
de herkenbaarheid
de kennis van de kinderen én animatoren van het terrein
…

Tips voor wanneer de kinderen vrij mogen rondlopen

Kan ieder kind de klok lezen?

Anders wordt het moeilijk om op tijd op de plaats van afspraak te zijn natuurlijk!

Spreek tussendoor af

Voorzie één of meerdere momenten doorheen de dag waarop je alle kinderen ontmoet.

Dat kan bijvoorbeeld bij het middageten. Zorg ervoor dat je een overzicht behoudt van de kinderen die zijn langsgekomen.

Check of iedereen de afspraken begrepen heeft

Besteed extra aandacht aan kinderen die bijvoorbeeld het Nederlands niet goed beheersen, of die moeite hebben om er de aandacht bij te houden wanneer een uitleg in grote groep gegeven wordt.

Communiceer jouw aanpak op voorhand met de betrokkenen

Zowel de ouders als de verantwoordelijken van jouw speelplein (zoals de bevoegde schepen, het bestuur of jouw jeugdconsulent) zijn er ongetwijfeld graag van op de hoogte wanneer je beslist om de kinderen alleen in het park te laten rondlopen.

Door toestemming te vragen en uit te leggen welke voorzorgsmaatregelen je neemt vermijd je verassingen.

Bovendien kunnen ouders op die manier hun kinderen op het hart drukken om zich aan de afspraken te houden.

Veilig verplaatsen?!

Goe Gespeeld! verzamelt heel wat tips, trics én wetgeving over het verplaatsen; alleen of in groep.

Lees er alles over...

Op uitstap naar het buitenland

Ga je met kinderen op uitstap naar het buitenland (bv. Efteling), dan dient elk kind zijn/haar Kids-ID bij te hebben (= verplicht). Dit een identiteitsbewijs voor kinderen jonger dan 12 jaar. De Kids-ID dient 3 weken vooraf door de ouders bij het gemeentebestuur aangevraagd te worden en is 3 jaar geldig.

Naast de Kids-ID raadt Binnenlandse zaken een schriftelijke toestemming aan wanneer het kind in het gezelschap van andere personen dan zijn ouder(s) reist.

Speelpleinen nemen best vooraf contact op met de ambassade/consulaat van het land naar waar gereisd wordt. Voor kinderen die zonder hun ouders reizen geven zij aan wat wel en/of niet verplicht is qua reisdocumenten. Er bestaan geen Belgische of internationale formulieren om een toestemming aan ouders te vragen.

Je speelplein mag dus zelf iets opmaken en de handtekeningen ‘voor echt’ laten verklaren door de gemeentediensten. Sommige steden en gemeenten maken het je makkelijk en bieden een formulier aan in haar e-loket. (een voorbeeld van de Stad Antwerpen)

Voor onze buurlanden (Frankrijk, Nederland, Luxemburg en Duitsland) nam de VDS reeds contact op met de verschillende ambassades/consulaten (december 2020).

Alle vier meldden ze ons dat een kids-ID verplicht en een door de ouders ondertekende toestemming aan te raden is. Best dus ook voor die toestemming zorgen.

Let op! Bij verlies van de Kids-ID krijgen ouders een tijdelijke Kids-ID (=papieren versie). Deze wordt in bepaalde landen niet aanvaard. Informeer dus vooraf bij de ambassade of deze kinderen meekunnen of niet.