Het decreet ‘buitenschoolse activiteiten’ is ingediend.
De Vlaamse regering sleutelt sinds 2015 aan een decreet “houdende de organisatie van buitenschoolse opvang en de afstemming tussen buitenschoolse activiteiten”. Aangezien onder buitenschoolse activiteiten ook aanbod in de vakantie wordt verstaan, zal dit decreet onmiskenbaar ook een invloed hebben op de lokale speelpleinwerking. De Vlaamse Dienst Speelpleinwerk raadt speelpleinwerkingen aan om zich proactief te informeren bij hun lokale bestuur.
Het voorstel in een notendop
De Vlaamse regering sleutelt sinds 2015 aan een decreet “houdende de organisatie van buitenschoolse opvang en de afstemming tussen buitenschoolse activiteiten”. Op 30 januari 2019 werd het voorstel van decreet officieel ingediend. Het decreet wil een antwoord bieden aan het opvangtekort in Vlaanderen door buitenschoolse opvang te organiseren en wil samenwerking met buitenschoolse activiteiten stimuleren.
De grote krachtlijnen van het decreet
- De regie ‘buitenschoolse activiteiten’ wordt verlegd van het Vlaamse niveau naar het lokaal bestuur. Ze krijgt daarvoor - via het Vlaams Gemeentefonds - middelen op basis van algemene parameters als aantal kinderen woonachtig en schoollopend in de gemeente.
- De afstemming met buitenschoolse activiteiten wordt vorm gegeven in een lokaal samenwerkingsverband.
- Er komt een kwaliteitslabel voor organisatoren van kleuteropvang die daar voor kiezen.
Gemeenten krijgen bijkomend een subsidie voor het aanbod kleuteropvang met kwaliteitslabel.
- De zelfontplooiing en het speelplezier van het kind staan centraal.
Aangezien onder buitenschoolse activiteiten ook aanbod in de vakantie wordt verstaan, zal dit decreet onmiskenbaar ook een invloed hebben op de lokale speelpleinwerking.
"Buitenschoolse activiteiten omvat alle formeel georganiseerde activiteiten voor kinderen ongeacht door wie die activiteiten worden georganiseerd, het soort of de benaming en of er al dan niet voor moet worden betaald. Dat er een formele organisatie is, betekent niet dat er niet met vrijwilligers kan worden gewerkt. Integendeel, dat is perfect mogelijk." - Citaat uit het voorstel van decreet
Kansen voor het speelpleinwerk
Komen tot een meer kwalitatief aanbod voor kinderen.
De Vlaamse Dienst Speelpleinwerk (VDS vzw) vzw ziet kansen in dit decreet om in samenwerking met de verschillende andere aanbodsvormen, te komen tot een meer kwalitatief aanbod voor kinderen (bv. overleg met opvanginitiatieven, een gedeelde (speel-)visie, delen van infrastructuur, materiaal en kennis, duidelijkere communicatie die de eigenheid van elk aanbod weerspiegelt…). We zien wat dat betreft nu reeds in Vlaanderen en Brussel erg waardevolle initiatieven zich ontwikkelen. We pleiten er voor dat de stem van de kinderen en jongeren zelf, ook wordt meegenomen en dat elke partner rond de tafel daarvan vertrekt.
Minder druk op speelpleinwerk om zoveel mogelijk opvang te voorzien.
Daarnaast hopen we dat de samenwerking met opvanginitiatieven, de druk op het speelpleinwerk om zoveel mogelijk opvang te voorzien, zal verlagen en dat speelpleinwerkingen zich ten volle kunnen focussen op hun kern: het spelen van kinderen. Dat het ‘speelplezier van het kind’ mee centraal staat in het ontwerpdecreet is positief. Het onderstreept dat speelpleinwerk als werkvorm zijn eigenheid ten volle zal kunnen blijven uitspelen.
Wij pleiten voor een budgettair groeipad
Speelpleinwerkingen informeren zich best proactief
De verantwoordelijkheid, de regie en de middelen komen terecht bij het lokaal bestuur van de steden en gemeenten. Zo kan er op maat gewerkt worden om lokale noden aan te pakken. Veel zal dus afhangen van de lokale realiteit en evenzeer van de middelen die daar tegenover staan. Wij pleiten mee voor een budgettair groeipad vanuit Vlaanderen voor lokale besturen.
Het decreet voorziet in heel Vlaanderen en Brussel een lokaal samenwerkingsverband, dat de lokale besturen adviseert in hun beleidsbeslissingen. Daar is een belangrijke rol voor scholen, cultuur, sport... maar evenzeer voor het jeugdwerk. Zo kan speelpleinwerk, volgens ons, een evenwaardige partner zijn en hierin een sterke rol spelen. De VDS zal speelpleinwerkingen aanraden om zich proactief te informeren en de kansen in deze samenwerking te ontdekken.
“Lokale besturen hebben de opdracht om een lokaal beleid te ontwikkelen met betrekking tot buitenschoolse activiteiten en met bijzondere aandacht voor kwetsbare gezinnen en kinderen met een specifieke zorgbehoefte. Dat beleid moet rekening houden met de doelstellingen van dit voorstel van decreet.” - Citaat uit het voorstel van decreet
Het decreet zou uiterlijk op 2021 in werking treden
De VDS werkt graag mee aan de concrete uitvoeringsbesluiten.
In het decreet staat kwaliteit voorop. Er komt een inspiratiekader en zij die kleuteropvang aanbieden kunnen een kwaliteitslabel krijgen. We benadrukken hier het grote belang van speelkwaliteit en waarschuwen voor het optrekken van onnodige drempels voor kleinere initiatieven.
Het decreet zou uiterlijk op 2021 in werking treden. Nog even tijd dus, al zien we heel wat steden en gemeenten die nu al stappen zetten. Het wordt een belangrijk thema in de komende meerjarenplannen. De VDS mocht de afgelopen jaren mee input geven en is blij dat het voorstel van decreet er nu is. Het is bedoeld als een kaderdecreet wat tot gevolg heeft dat nog heel wat moet uitgewerkt worden in uitvoeringsbesluiten. Ook bij die verdere stappen wil de Vlaamse Dienst Speelpleinwerk als koepel van het lokale speelpleinwerk nauw betrokken worden. Dat samen met de VVSG, ISB, Bataljong, Vlaamse Jeugdraad, de Ambrassade en de andere partners van de klankbordgroep.
Speelpleinwerk en opvang
Wil je meer lezen over speelpleinwerk en opvang?
Klik hier.
Speelplein op de politieke agenda
Naar aanleiding van de laatste verkiezingen in oktober 2018 hielpen we lokale werkingen een handje om speelpleinwerk in de nieuwe, lokale meerjaren-plannen te krijgen. Klik hier.
Nog vragen? Wim volgt dit dossier op.