Samen tegen racisme en discriminatie


30 jeugdwerk- en middenveldorganisaties schreven een gezamenlijke visie tegen racisme en discriminatie. Verenigd in het Netwerk Antiracisme en –Discriminatie brengen we een gloednieuwe website 
www.jeugdwerktegenracisme.be met een aanbod op maat van de jeugdwerksector.

Via onder meer een 
toolbox met methodieken, lees- en kijktips en getuigenissen van kinderen en jongeren maken we racisme en discriminatie zichtbaar en bespreekbaar.


Het belang van handelingsbereidheid: Niets doen is vaak schadelijker dan iets doen

WAT IS RACISME

"Racisme gaat altijd over mensen indelen in categorieën op basis van hun afkomst, zogenaamd raciale fysieke kenmerken of geloofsovertuiging, en dit binnen een sociale machtsverhouding. Verder zijn de uitingsvormen heel divers. Het gaat zowel over geweld en discriminatie als over stereotypes en vooroordelen, racisme kan al dan niet slecht bedoeld zijn en speelt zich af op individueel en op maatschappelijk niveau."

Charkaoui, N. (2018). Racisme. Over wonden en veerkracht. Antwerpen: EPO Uitgeverij, p. 56.


We erkennen dat een superdiverse samenleving uitdagingen met zich meebrengt, maar we geloven dat de juiste houding en een goede aanpak positieve resultaten zullen opleveren. We focussen ons op racisme, maar zijn er ons van bewust dat het slechts één kenmerk is dat tot uitsluiting en discriminatie kan leiden.

alle kinderen en jongeren

Het jeugdwerk is een plek voor alle kinderen en jongeren

tegen alle vormen van racisme en discriminatie

We kijken verder dan de antiracismewet, we willen ook alledaags racisme aanpakken.

sensibiliseren en begeleiden

Slachtoffers moeten we op een waardige manier benaderen en ondersteunen. Daarom willen we werken aan een context die bewust reageert en waarin we omstaanders versterken. Iedereen moet de kans krijgen om van zijn fouten te leren. Mits de juiste begeleiding en bewustmaking kunnen we ook van plegers sterke bondgenoten maken om op te treden tegen racisme.

dialoog en open houding

We gaan in dialoog en willen met de betrokkenen een leerproces aangaan om bewustzijn te creëren. In dat proces willen we niemand achterlaten.

We gaan deze uitdagingen aan met vrijwilligers, deelnemers en lokale afdelingen (microniveau), op organisatieniveau en in het jeugdwerk (mesoniveau), tot en met de brede maatschappij (macroniveau). We engageren ons om samen racisme de wereld uit te helpen.

Toolbox

In de toolbox van Jeugdwerk Tegen Racisme vind je een boel werkvormen om racisme en discriminatie bespreekbaar te maken en aan te pakken. Je kan aan de slag gaan rond verschillende thema's (omgaan met vooroordelen, groepsdyamiek, identiteit, reageren op racisme), op een verkennend of verdiepend niveau. Je vindt ook tools gericht op verschillende leeftijden. Je kan ze dus zowel gebruiken met kinderen, jongeren als binnen de animatorenploeg.



Visienota

Lees de volledige visienota die werd opgemaakt door de partners van het Netwerk Antiracisme en - Discriminatie.

Het netwerk

Het Netwerk Antiracisme & -discriminatie bestaat uit volgende leden:

Uit De Marge vzw, Chirojeugd Vlaanderen, De Ambrassade, Tumult, Scouts & Gidsen Vlaanderen, Roots, Vlaamse Dienst Speelpleinwerk, Pimento, Kazou, Wel Jong Niet Hetero, Sporta, StampMedia, Mooss, Formaat, Oranje vzw, Demos, FOS Open Scouting, Groep Intro, Artforum Urban Woorden, KSA, KLJ, JNM, IJD, Hand in Hand, Kif Kif, Minderhedenforum, Motief vzw, Orbit, Ella, Merhaba



hoe omgaan met racisme

Wet als minimale ondergrens

Wanneer iemand een strafbaar racistisch feit begaat, moet deze daar de consequenties van dragen.

Bewustwording als leerproces

We zijn er ons van bewust dat iedereen opgroeit met een bepaald referentiekader en dat deze kaders gevormd zijn door de dominante maatschappelijke machtsstructuren en denkpatronen. Vanuit deze kijk heeft het geen zin om elke pleger, volger of omstaander zomaar weg te zetten als racist. Dat roept mogelijk alleen meer weerstand op. Vanuit het jeugdwerk gaan we de uitdaging aan om in dialoog te gaan met de verschillende betrokkenen en vervolgens een leerproces op te starten tot uiteindelijk iedereen elke vorm van racisme afkeurt. Verschillende preventieve en curatieve methoden kunnen ons daarbij helpen.

Omgaan met slachtoffers

  • Slachtoffers zijn slachtoffers: Het is nooit aanvaardbaar om slachtoffers verantwoordelijk te stellen voor racistische daden. We moeten hen ondersteunen en oog hebben voor de kwetsuren die ze oplopen. 
  • Weerbaarheid en veerkracht: Het is zinvol om (mogelijke) slachtoffers van racisme weerbaar te maken tegen racistische handelingen en hun veerkracht te versterken. Zonder hen verantwoordelijk te stellen voor elke vorm van racisme.
  • Werken aan de context: Naast de directe ondersteuning aan slachtoffers, is het belangrijk om een omgeving te creëren die aandachtig is voor racistische handelingen en die daarop bewust kan reageren. Daarom is het zinvol om omstaanders te versterken in het ondersteunen en bijstaan van slachtoffers. We bieden hen hulpmiddelen zodat ze zich gesterkt voelen om te reageren.


Met het jeugdwerk willen we ook dat wat zich onder de waterlijn bevindt, aanpakken: het alledaagse, het onbedoelde en onbewust racistisch denken, spreken en handelen.